نقش تعاملات مرزي در همگرايي با كشورهاي پيرامون مطالعه موردي مرز ايران و عراق

يكي از ملزومات ورود كشورهاي همسايه به جريان جهاني‌شدن و برقراري صلح پايدار منطقه‌اي و جهاني در قرن بيست‌ويك، همگرايي است. با توجه به برخي موانع موجود در رابطه با همگرايي ايران با كشورهاي هم‌جوار، لزوم امكان‌سنجي و طراحي استراتژي‌هاي مناسب با تأكيد بر تعاملات مرزي در خصوص ايجاد زمينه‌هاي همگرايي، با در نظر گرفتن واقعيات زماني، ضروري به نظر مي‌رسد. يكي از مهم‌ترين كشورهاي هم‌جوار پيرامون ايران، كشور عراق است. ايران و عراق علي‌رغم داشتن بيشترين مرز مشترك و همچنين قرابت‌ها و اشتراكات گوناگون، حتي پس از سقوط رژيم بعث و قدرت گرفتن شيعيان هنوز از برخي موانع پيش رو جهت همگرايي پايدار و نظام‌مند رنج مي‌برند كه در صورت عدم رفع آن‌ها مي‌توانند به واگرايي و چالش جدي در دهه‌هاي آينده منجر شوند. بنابراين، تحقيق حاضر، با روش تركيبي (توصيفيتحليلي و پيمايشي) و روش حل مسائل از نوع تصميم‌گيري چند معياره در پي پاسخ به اين سؤال است كه آيا نقش تعاملات مرزي با توجه به شرايط منطقه‌اي و بين‌المللي در قرن بيست‌ويك، مناسب‌ترين استراتژي ايران در ايجاد همگرايي با عراق است؟ در اين راستا با بهره‌گيري از مطالعات كتابخانه‌اي و ميداني و استفاده از تكنيك SWOT، 4 نقطه قوت، 4 نقطه ضعف، 5 فرصت و 3 تهديد عمده در تعاملات مرزي تأثيرگذار در همگرايي ايران با عراق شناسايي و 8 استراتژي كاربردي تدوين گرديده و درنهايت، اين استراتژي‌ها با استفاده از روش MCDM از طريق پرسشنامه و مصاحبه، اولويت‌بندي شدند. نتايج حاصله از پرسشنامه مقايسات زوجي نشان مي‌دهد كه استراتژي ايجاد پيوندهاي ژئواكونوميك در تعاملات مرزي براي ايجاد زمينه‌هاي همگرايي ايران با عراق در رتبه اول و ساير استراتژي‌ها در رتبه‌هاي بعدي قرار گرفتند.