كارايي سن شكارگر (Nesidiocoris tenuis Reuter (Hempitera, Miridae در كنترل بيد گوجه‌فرنگي (Tuta absoluta Meyrick (Lepidoptera: Gelechiidae در شرايط گلخانه

بيد گوجه‌فرنگي Tuta absoluta آفتي است كه از سال 1389 وارد كشور شده و به‌سرعت در مناطق مختلف از جمله جنوب استان كرمان گسترش يافته است. سن شكارگر Nesidiocoris tenuis در كنترل بيد گوجه‌فرنگي در گلخانه‌هاي گوجه‌فرنگي نقش مؤثري دارد. براي بررسي كارايي سن شكارگر در كنترل اين آفت، در يك گلخانه پژوهشي رهاسازي سن شكارگر در پنج تيمار شامل يك جفت سن بالغ به‌ازاي هر بوته، 6 عدد پوره سن چهار به‌ازاي هر بوته هم‌زمان با آلوده‌سازي مصنوعي (رها‌سازي يك جفت حشره بالغ بيد گوجه‌فرنگي به‌ازاي هر بوته)، يك جفت سن بالغ به‌ازاي هر بوته و 6 عدد پوره سن چهار به‌ازاي هر بوته يك هفته پيش از آلوده‌سازي مصنوعي و بدون رهاسازي سن شكارگر (شاهد)، در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با 3 تكرار به‌انجام رسيد. ارزيابي در دو نوبت 40 و 70 روز پس از آلوده‌سازي مصنوعي روي 20 بوته از هر كرت انجام شد. نتايج نشان داد دو تيمار رهاسازي حشره بالغ و پوره يك هفته پيش از آلوده‌سازي مصنوعي، با كم‌ترين تعداد لارو (1/52 ± 5 و 1/01 ± 5/1 در 40 روز و 0/58 ± 2 و 0/58 ± 4 در 70 روز)، دالان (2/96 ± 11/4 و 2/2 ± 10/7 در 40 روز و 0/67 ± 4/7 و 0/88 ± 6/7 در 70 روز) و درصد خسارت به ميوه (1/45 ± 4/7 و 1/21 ± 7/3) و نيز بيش‌ترين تعداد سن مستقر در بوته‌ها (0/14 ± 3/6 و 0/07 ± 3/1 در 40 روز و 0/2 ± 5/8 و 0/24 ± 4/6 در 70 روز) بهتر از ساير تيمارها بوده‌اند. از نظر تعداد علائم خسارت سن به بوته‌ها نيز دو تيمار يادشده به‌ويژه در ارزيابي نهايي اختلاف معني‌داري با ساير تيمارها نداشته و براي كاربرد در گلخانه‌هاي تجاري پيشنهاد مي‌شوند.