تبيين مساله وجود ذهني(نظريه شبح) و تحليل آن

explaining the problem of mind ( ghost theory) and its analysis

مبحث وجود ذهني(معلومات ذهني از جهان خارج و كيفيت آن) از مباحثي طرح شده در فلسفه اسلامي است كه در باب نحوه تحقق و تبيين علم نقش برجسته اي داشته است. نخستين كسي كه وجود ذهني را به عنوان مساله اي مستقل در فلسفه مطرح نمود فخر رازي است چرا كه فصل ششم از فصل هاي باب اول- في الوجود -كتاب "المباحث المشرقيه" را به بحثي تحت عنوان "في اثبات الوجود الذهني" اختصاص داده است. ذيل اين مبحث نظريه اي مطرح مي گردد كه قائل است تنها شبح و تصويري از شيء خارجي به ذهن منعكس مي گردد(اين نظريه، به نظريه شبح معروف است) كه مورد توجه فلاسفه اسلامي نبوده و گاهي هم مورد نقد قرار گرفته است. اين پژوهش با روش توصيفي-تحليلي، ضمن تبيين مساله وجود ذهني و نظريه شبح، برخي نقدهاي وارد شده بر اين نظريه را بررسي مي كند. استدلال هاي وارده در رد نظريه شبح كه مدعي است به سفسطه منتهي مي گردد و نقد ديگر اينكه در بازشناسي اشياء مجددا بايد از اشباح ذهني مدد گرفت و مستلزم دور است را مورد پذيرش و موجه نمي داند.

The category of the mental mode of existence (mental knowledge of the external world and its quality ) is one of the concepts in Islamic philosophy that plays a significant role in terms of realizing and enlightening the science .Fakhr-e-Razi was The first figure who postulated the concept of the mental mode of existence in the realm of philosophy since he devoted the sixth unit in the first chapter-"on Existence"-to this concept in his book titled Mabahith al-mashriqiyya fi, ilm al- ilahiyyat wa – l-tabi iyyat(Eastern Studies in Metaphysics and Physics)under the argument "On proving the existence of the mental mode of existence". The aforementioned chapter is followed by an argument expounding that it is only the image and the image of an external entity can be reflected in the mind ( this theory is known as the Ghost Theory ), a theory, which is not explored in Islamic philosophy .This research with descriptive - analytical method , while explaining the problem of mental existence and Ghost theory , analyzes some of the criticisms on this theory : the arguments against the theory of the Ghost which claim to be in the end to the fallacy and another criticism that in the recognition of things should be called mental phantoms.