بررسي اثر نوروفيدبك بر همدلي شناختي و راهبردهاي تنظيم شناختي هيجان در نوجوانان بيش‌فعال(ADHD)

Effectiveness of Neurofeedback on Cognitive Empathy and Cognitive Emotion Regulation in Adolescents with Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder (ADHD)

اختلال نقص توجه/ بيش فعالي (ADHD) الگوي پايدار كاهش توجه، بيش‌فعالي و رفتارهاي تكانشي است كه كنش فرد را در خانه و جامعه مختل مي‌سازد. هدف كلي پژوهش حاضر بررسي اثر درمان نوروفيدبك بر همدلي شناختي و راهبردهاي تنظيم شناختي هيجان در نوجوانان مبتلابه اختلال نقص توجه/ بيش‌فعالي‌(ADHD) بود. پژوهش حاضر ازنظر هدف كاربردي و طرح پژوهشي شبه‌آزمايشي و يك كارآزمايي باليني با طرح پيش‌آزمون- پس‌آزمون- پيگيري با گروه كنترل بود. جامعه آماري در تحقيق حاضر شامل كليه نوجوانان بيش‌فعال مراجعه‌كننده به مراكز مشاوره شهر واقع در شهر تهران بود. نمونه آماري به صورت در دسترس هدفمند 16 نفر به انتخاب و به شيوه تصادفي ساده در دو گروه‌ نوروفيدبك وگروه گواه هشت نفره جايگزين شدند. درمان نوروفيدبك براساس پروتكل آلفا/ تتا طي هشت هفته و هر هفته دو جلسه (30 دقيقه) كه در مجموع به مدت 16 جلسه اجرا شد. ابزار اين تحقيق پرسشنامه تشخيصي كوتاه اختلال بيش‌فعالي-كم‌توجهي بزرگسالان كانرز، پرسشنامه تنظيم شناختي هيجان (CERQ) و مقياس خودسنجي همدلي شناختي بود. براي تجزيه‌ و تحليل داده‌ها در بخش آمار توصيفي از شاخص‌هاي ميانگين، فراواني و انحراف معيار و در بخش تحليل آمار استنباطي، براي آزمون سؤال‌ها و تجزيه و تحليل يافته‌هاي پژوهش، از روش تحليل واريانس با اندازه‌گيري مكرر استفاده گرديد. نتايج نشان داد كه همدلي شناختي و راهبردهاي تنظيم شناختي هيجان بين گروه نوروفيدبك و گروه گواه در پيش‌آزمون و پس‌آزمون اختلاف معني‌داري وجود داشت كه ثبات قابل توجهي براي اين درمان در مرحله پيگيري مشاهده شد(05/0p<). باتوجه به نتايج، توصيه مي‌شود اصول و مفاهيم درمان نوروفيدبك كه در واقع تأييد ميزان تأثير آن در جامعه ايراني است، براي مشاوران مدارس و خانواده در حد يك مأموريت آموزشي و تكليف اجرايي در نظر گرفته شود و در كارگروه‌هاي تخصصي و كارگاه‌هاي آموزشي و جلسات توانمندسازي، تحليل و تفسير شده تا با يادگيري آن بتوانند در جهت كمك به دانش‌آموزان بيش‌فعال و خانواده‌هاي آنان مورداستفاده قرار دهند.

Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder (ADHD) is a consistent pattern of attention deficit hyperactivity disorder and behaviors which at home and society. The main aim of this study was to evaluate of Neurofeedback on cognitive empathy and cognitive emotion regulation in adolescents with ADHD. This research is an applied study and a quasi-experimental design with pretest, posttest, and follow-up with a control group. The statistical population of this study was adolescents with ADHD who referred to counseling clinics in Tehran that were selected through a purposeful convenience sampling method in 16 adolescents and randomly were assigned to two groups (the one experimental group and one control =8)). conducted based on the alpha/theta protocol for 8 weeks, two sessions per week (30 minutes) that was a total of 16 sessions. The instrument of this study was Conner’s Adult ADHD Rating Scale - Self report form & Subscale, Cognitive Emotion Regulation Questionnaire (CERQ) and the Empathy Self-assessment Scale. To analyze the data, the descriptive statistics section of the mean, frequency, and standard deviation and inferential statistical analysis were provided to test researches' questions and in the inferential statistics, repeated measure ANOVA was used. The results showed that there was a significant difference between the group and the control group in the pre-test and post-test in cognitive empathy and Cognitive Emotion Regulation that significant stability was observed in the follow-up <0.05). According to the results, it's recommended that the principles and concepts of the Neurofeedback which in fact this study confirmed their impact Iranian society, should be considered as a training and executive duties for school and families' advisers in empowerment, analysis, and interpretation in workshops and meetings so that they can use these methods to help overactive students and their families through