عنوان مقاله :
تأثير طرح‌واره‌هاي ناسازگار اوليه بر مولفه‌هاي خود-ناتوان‌سازي: نقش واسطه‌اي حرمت‌خود ناپايدار
عنوان به زبان ديگر :
The Effect of Early Maladaptive Schemas on Self-Handicapping: The Mediating Role of Self-Esteem Instability
پديد آورندگان :
غفاري، مجيد دانشگاه مازندران، بايلسر، ايران , عباس‌زاده، هدي دانشگاه مازندران - دانشكده علوم انساني و اجتماعي - گروه روان‌شناسي، بايلسر، ايران
كليدواژه :
حرمت‌خود ناپايدار , خود-ناتوان‌سازي , طرح‌واره ناسازگار اوليه
چكيده فارسي :
هدف از پژوهش حاضر، آزمون الگوي مفهومي نقش واسطه‌اي حرمت‌خود ناپايدار در رابطه بين طرح‌واره‌هاي ناسازگار اوليه و مولفه‌هاي خود-ناتوان‌سازي بود. اين پژوهش در چارچوب يك طرح همبستگي انجام شد. شركت‌كنندگان 309 نفر دانشجوي دختر دانشگاه مازندران بودند كه بر اساس روش نمونه‌گيري خوشه‌اي چند مرحله‌اي انتخاب شدند و فرم مشخصات جمعيت‌شناختي، مقياس خود-ناتوان‌سازي، مقياس حرمت‌خود ناپايدار و فرم كوتاه پرسشنامه طرح‌واره‌هاي ناسازگار اوليه را تكميل كردند. با استفاده از برآورد حداكثر درست‌نمايي و روش خود-گردان‌سازي، يافته‌هاي حاصل از تحليل مسير نشان داد الگوي پيشنهادي با داده‌هاي پژوهش برازش مناسب دارد و طرح‌واره‌هاي معيارهاي سرسختانه/عيب‌جويي افراطي، شكست و نقص/شرم از طريق حرمت‌خود ناپايدار، تأثير مثبت و معني‌داري بر خود-ناتوان‌سازي ادعايي و رفتاري داشت. بر اساس يافته‌هاي پژوهش حاضر مي‌توان چنين نتيجه گرفت كه وجود طرح‌واره ناسازگار اوليه سرسختانه/عيب‌جويي افراطي، شكست و نقص/شرم توانست خود-ناتوان‌سازي را پيش‌بيني كند. در اين ميان، حرمت‌خود ناپايدار به عنوان يك عامل شخصي، توانست سازوكار تأثير طرح‌واره‌هاي ناسازگار اوليه بر مولفه‌هاي خود-ناتوان‌سازي را روشن كند. اين نتايج، در طراحي برنامه‌هاي مشاوره‌اي و درماني براي دانشجويان، قابل استفاده است.
چكيده لاتين :
The aim of the present study, was to test a conceptual model of the mediating role of self-esteem instability on the relationship between early maladaptive schemas, and self-handicapping components. This research was carried out in the framework of a correlational design. The participants were Three hundred and nine female students from University of Mazandaran who were selected by multi-stage clustered sampling. The participants completed the demographic form, The Self-Handicapping Scale, The Instability of Self-Esteem Scale, and The Early Maladaptive Schemas Questionnaire–Short Form. Using maximum-likelihood estimation and bootstrap procedure, results from path analysis showed that the proposed model fitted the data well, and unrelenting standards/hyper criticalness, failure, and defectiveness/shame schemas through the mediating role of instability of self-esteem, had positive and significant effect on claimed and behavioral self-handicapping. According to the findings of the present study, it could be concluded that unrelenting standards/hyper criticalness, failure, and defectiveness/shame schemas can predict self-handicapping. Meanwhile, instability of self-esteem as a personal factor could clarify the mechanism of the effect of early maladaptive schemas on self-handicapping components. These results can be used to design counseling and therapeutic programs for students.
عنوان نشريه :
مطالعات روان شناختي
