نقش رگه‌هاي سرشت و منش، نيازهاي بنيادي روان‌شناختي و انعطاف‌پذيري روان‌شناختي در سرسختي روان‌شناختي مادران كودكان اتيسم

The role of fields of temperament and character, basic psychological needs and cognitive flexibility in psychology hardiness of autistic children's mothers

پژوهش حاضر به ‌بررسي نقش رگه‌هاي سرشت و منش، نيازهاي بنيادي روان‌شناختي و انعطاف‌پذيري در سرسختي روان‌شناختي مادران كودكان اتيسم شهر اهواز پرداخت. روش پژوهش توصيفي -همبستگي بود. جامعۀ آماري تمامي مادران كودكان مبتلابه اختلال اتيسم شهر اهواز در سال 1397 بود. حجم نمونه شامل 130 مادر بود كه به روش نمونه‌گيري در دسترس انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوري داده‌ها پرسش‌نامۀ سرسختي روان‌شناختي اهواز، پرسش‌نامۀ سرشت و منش، مقياس نيازهاي روان‌شناختي اساسي و سياهۀ انعطاف‌پذيري شناختي بود. داده‌ها با روش ضريب همبستگي پيرسون و رگرسيون چندمتغيري مورد تجزيه‌وتحليل قرار گرفت. نتايج نشان از وجود رابطۀ منفي بين آسيب پرهيزي و وابستگي-پاداش با سرسختي و رابطۀ مثبت و معني‌داري بين ساير ابعاد سرشت و منش، نيازهاي بنيادي روان‌شناختي و انعطاف‌پذيري روان‌شناختي با سرسختي روان‌شناختي بود. نتايج حاصل از تحليل رگرسيون چندمتغيري نشان داد كه از بين خرده مقياس‌هاي متغيرهاي پيش‌بين خود-فراروي، نوجويي، شايستگي و ادراك راه‌حل‌هاي جايگزين توانايي پيش‌بيني سرسختي روان‌شناختي رادارند. بنابراين، مي‌توان با بهبود و ارتقاي شايستگي و ارتباط، نوجويي و خود-فراروي و ادراك راه‌حل‌هاي جايگزين در مادران در جهت بهبود سرسختي روان‌شناختي مادران كودكان اتيسم گام برداشت و بدين‌صورت بر بهزيستي رواني آنان افزود.

The present study investigates the role of the temperament and character traits, basic psychological needs and cognitive flexibility in psychological hardiness of autistic children's mothers in Ahvaz city. The method was descriptive-correctional. The statistical population were included of all mothers of children with autistic dysfunction in Ahvaz. A sample of 130 mothers were selected. The instruments were Ahwaz Hardiness Inventory, Temperament and Character Inventory, and basic psychological needs scale and Cognitive Flexibility Inventory. Data were analyzed by multiple regression and Pearson correlation coefficient. The results showed that there is significant and negative relation between harm avoidance and reward-dependence on hardiness and positive and significant relationship between other dimensions of temperament and character, basic psychological needs and psychological flexibility with psychological hardiness. The results showed that the temperament and character, novelty-seeking and self-transcendence predicted hardiness. Among the subscales, basic psychological needs predicted hardiness. From the cognitive flexibility components, the perception of the alternative solutions had the ability to predict firmness. Therefore, improving the communication, novelty-seeking and self-transcendence, competency and perception of the alternative solutions may enhance the psychological hardiness of mothers of children with autism and it may improve their welfare.