تبيين داده‌بنياد شرم در جمعيت غيرباليني: يك پژ وهش كيفي

A grounded theory study of shame in non-clinical population

هدف: شرم از جمله هيجانات خودآگاه است كه نقش مهمي در زندگي انسان دارد. با توجه نقص دانش بافتاري و فرهنگ محور در اين زمينه، پژوهش حاضر با هدف تبيين مفهوم شرم در جمعيت غيرباليني و ارائه مدل مفهومي براي آن انجام شده است. روش: پژوهش حاضر يك تحقيق كيفي از نوع داده بنياد است. مشاركت‌كنندگان در اين پژوهش شامل 16 نفر (8 مرد و 8 زن) بود كه انتخاب افراد در ابتدا به صورت هدف‌مند و در ادامه بر اساس نمونه‌گيري نظري انجام شده است. روش جمع‌آوري داده‌ها مصاحبه بدون ساختار بود. براي تجزيه و تحليل داده‌ها از روش كوربين و استراوس (2014) و از نرم افزار (2018) MAXQDA استفاده شد. يافته‌ها: بر اساس يافته‌هاي اين پژوهش، سه مقولۀ اصلي در توصيف مشاركتكنندگان از تجربۀ شرم عبارت بود از «قضاوت درونيشده»، «سرافكندگي» و «خودواقعي نبودن». به علاوه تجربۀ شرم همراه بوده است با راهبردهاي متنوعي كه براي پيشگيري از شرم يا خلاصي از آن استفاده مي‌شده است. پيامد اين راهبردها در دو مقولۀ «خودواقعي نبودن» و «نگرش منفي به خود» با سه زير مقولۀ «بي‌عرضگي»، «كافي نبودن» و«متفاوت بودن» خلاصه گرديد. نتيجه‌گيري: در اين مطالعه شرم در جمعيت غيرباليني با ژرفاي بيشتري بررسي شد كه نتايج آن نشان دهنده تأثير چشمگير اين هيجان بر كيفيت زندگي افراد بود و بر اهميت اقدامات آموزشي در مديريت اين هيجان تاكيد داشت.

Purpose: Shame is one of the self-conscious emotions that play an important role in human life. Due to the lack of contextual and cultural knowledge in this field, the present study aimed to explain the concept of shame in the non-clinical population and to provide a conceptual model for it. Method: This was a qualitative research study, which was performed using the grounded theory method. Participants included 16 adults (8 men and 8 women). The selection of participants was initially purposeful and then based on theoretical sampling. Data were collected using unstructured in-depth interviews. Corbin and Strauss’ (2014) method and the MAXQDA software (2018) was used to analyze the data. Findings: According to our results, the three main categories in describing participants' experiences of shame were "internalized judgment", "humiliation" and "duplicity". Also, the experience of shame has been associated with a variety of strategies that they used to avoid or get rid of shame. The consequences of these strategies were summarized in two categories: "duplicity" and "negative attitude toward self" along with three subcategories: "incompetence", "inadequacy" and "being different". Conclusions: shame in the non-clinical population was studied in more depth, the results of which showed a significant effect of this emotion on the quality of life. The importance of educational interventions in managing this emotion is also discussed.