آثار شوك هاي قيمت جهاني نفت با در نظر گرفتن اثرات سرريز تجارت: مطالعه موردي كشورهاي صادركننده و واردكننده نفت

International Effects of Oil Price Shocks and Trade Spillover

شوك هاي قيمت نفت، آثار مستقيم و غيرمستقيم متفاوتي بر اقتصاد كشورهاي صادركننده و واردكننده نفت بر جاي مي گذارند. در بيشتر مطالعات پيشين، آثار شوك هاي نفتي بر اقتصاد هر گروه به طور مجزا بررسي و در نتيجه به تاثير بين المللي شوك ها با توجه به ارتباطات تجاري بين كشورها توجه نشده است. در اين پژوهش، آثار مستقيم و غيرمستقيم (سرريز) شوك هاي نفتي در هر دو گروه كشورهاي صادركننده و واردكننده نفت شامل 30 كشور صادركننده و واردكننده نفت كه 73 درصد اقتصاد جهان را در اختيار دارند با توجه به روابط تجاريشان و از طريق يك مدل سيستمي پويا برآورد مي شود. به منظور برآورد واكنش هاي اقتصاد كشورها به شوك هاي قيمت نفت در طول زمان از يك مدل خودرگرسيون برداري پانلي استفاده شده است. نتايج تحقيق نشان مي دهد تجارت بين المللي بين كشورهاي صادركننده و واردكننده نفت توانسته شدت اثرگذاري شوك هاي نفتي بر رشد اقتصادي هر دو گروه صادركننده و واردكننده نفت را تعديل كند؛ به اين معني كه با لحاظ نقش تجارت، اثر افزايش رشد اقتصادي در مورد كشورهاي صادركننده نفت به دنبال شوك هاي مثبت قيمت نفت، كاهش يافته و سريع تر نيز ناپديد مي شود. در مورد كشورهاي واردكننده نفت نيز به دليل رابطه قوي اين كشورها با كشورهاي توسعه يافته صادركننده نفت، مانند كانادا - كه به علت ساختار صنعتي شان از افزايش قيمت نفت منتفع نمي شوند- تاثير منفي شوك نفتي در ابتدا تشديد مي شود، اما در دوره هاي بعدي اين اثرات سريع تر تعديل مي شود. نتايج اين تحقيق همچنين نشان مي دهند ميزان اثرگذاري شوك هاي قيمت نفت در دوره هايي كه روند قيمت نفت همواره صعودي است، ضعيف تر از دوره هايي است كه رشد قيمت نفت كمتر و يا بيشتر منفي است.

Oil price shocks have direct and indirect impacts on the economies of oil-exporting and oil-importing countries. The direct impacts are through demand and supply channels and the indirect (spillover) impacts are through interaction between the countries. Most studies have focused on the direct effects of the oil price shocks in a specific country or a region and research works on indirect impacts are limited. In this research, the direct and indirect effects (spillover) of oil shocks on both groups of oil-exporting and oil-importing countries are estimated using a dynamic system model. The spillover effects are defined and measured by the “Trade Ratio” and “Weighted Average Economic Growth” indicators. The sample includes 30 oil-exporting and oil-importing countries with a share of 73 percent of the world’s economy. The results show that a positive oil price shock reduces economic growth in oil-importing countries and increases it in oil-exporting countries, but international trade between the oil- exporting and oil-importing countries mitigates the impact of oil shocks on economic growth of both groups.