اثر كاربرد فسفر بر منابع كودهاي آلي و شيميايي بر فعاليت آنزيم هاي فسفاتاز اسيدي و قليايي در منطقه قزوين

Effect of chemical and organic fertilizers on acid and alkaline Phosphatase activities in the Qazvin region

فعاليت آنزيم هاي فسفاتاز اسيدي و قليايي وابستگي زيادي به فراهمي فسفر در خاك دارد. به منظور بررسي اثر كود شيميايي فسفر و كودهاي آلي بر فعاليت اين آنزيم ها، آزمايشي در قالب طرح كاملا تصادفي با سه تكرار در كشت گندم در منطقه قزوين انجام شد. تيمارها شامل: كاربرد 100 درصد كود شيميايي فسفري بر اساس آزمون خاك، كاربرد 20 تن در هكتار ماده خشك كود آلي (كمپوست زباله شهري)، كاربرد 20 تن در هكتار ماده خشك كود گوسفندي و شاهد (بدون مصرف كود) بود. نتايج حاصل از آزمايش نشان داد كه كاربرد كودهاي آلي ميزان فعاليت آنزيم فسفاتاز قليايي و اسيدي نسبت به كاربرد كود شيميايي سوپر فسفات تريپل افزايش معني داري داشت. ميزان افزايش فعاليت آنزيم فسفاتاز قليايي با كاربرد كودهاي كمپوست زباله شهري و گوسفندي به ترتيب 29/5 و26/1 درصد نسبت به سوپر فسفات تريپل بالاتر بود. هر سه تيمار كودي نسبت به شاهد فعاليت آنزيم فسفاتاز قليايي را افزايش دادند، به طوري كه اين ميزان افزايش با كاربرد كودهاي كمپوست زباله شهري، گوسفندي و سوپر فسفات تريپل به ترتيب 62/6، 58/5 و 25/7 درصد نسبت به شاهد بالاتر بود. با كاربرد كود سوپر فسفات تريپل ميزان جذب فسفر توسط گياه 5/9 كيلوگرم در هكتار نسبت به شاهد افزايش نشان داد. اين مقادير براي كودهاي كمپوست زباله شهري و گوسفندي نسبت به شاهد به ترتيب 8/7 و 9/2 كيلوگرم در هكتار بود. به استناد داده هاي اين آزمايش مصرف كودهاي آلي منجر به افزايش ميزان فعاليت آنزيم فسفاتاز و افزايش ميزان جذب فسفر توسط گندم گرديد.

Soil phosphorus availability is mostly dependent on acid and alkaline phosphatase activities. The present experiment was carried out in a completely randomized design with four treatments and three replications in Qazvin soils under wheat cultivation. Treatments included: application of 100% phosphorus fertilizer based on soil test (TSP), municipal solid wastes compost (MSWC): 20 tons per hectare, sheep manure (SM): 20 tons per hectare, and control (without fertilizer). The results showed that the application of organic fertilizers significantly increased the activity of alkaline and acidic phosphatase compared to the TSP treatment. When MSWC and SM applied to the soil, alkaline phosphatase activity increased by 29.5% and 26.1% compared to the TSP treatment, respectively. All three fertilizer treatments increased the activity of alkaline phosphatase compared to the control. MSWC, SM, and TSP treatments increased activity of alkaline phosphatase by 62.6%, 58.5%, and 25.7% compared to control, respectively. The application of TSP fertilizer increased phosphorus uptake by 5.9 kg/ha compared to the control. These values ​​were 8.7 and 9.2 kg/ha for MSWC and SM treatments, respectively. According to the data, the application of organic fertilizers increased phosphatase activity and improved phosphorus uptake by wheat