تدوين پروتكل درماني مبتني بر مدل برنامه زماني پارادوكسي و تعيين اثربخشي آن بر اختلال پرخوري زنان

Develop a Therapy Protocol Based on the Paradoxical Timetabling Model and Its Effectiveness on Binge Eating Disorder among Women

انعطاف‌پذيري روان‌شناختي يك صفت چندوجهي است كه در بسياري از حوزه‌هاي زندگي از جمله سلامت روان نقش دارد. با توجه به نقش انعطاف‌پذيري روان‌شناختي، پژوهشگران به بررسي اين خصوصيت علاقمند شدند؛ اما براي بررسي آن ابزاري كه به صورت تخصصي انعطاف‌پذيري روان‌شناختي را مورد سنجش قرار دهد، در اختيار ندارند. هدف اصلي پژوهش حاضر بررسي روايي و پايايي نسخۀ فارسي پرسشنامۀ انعطاف‌پذيري روان‌شناختي بود تا در نبود يك مقياس منسجم، كوتاه و مختص به اندازه‌گيريِ انعطاف‌پذيريِ روان‌شناختي بتواند در سنجش اين خصوصيت در پژوهش‌هاي روان‌‌شناسي كمك كند. به منظور جمع‌آوري داده‌ها، 400 دانشجوي دختر و پسر دانشگاه فردوسي مشهد در سال تحصيلي 98-99با استفاده از روش نمونه‌گيري تصادفي خوشه‌اي چندمرحله‌اي انتخاب شدند و پرسشنامه انعطاف‌پذيريِ روان‌شناختي را تكميل كردند. براي بررسي روايي سازه از تحليل عاملي اكتشافي و تأييدي استفاده شد و به منظور بررسي اعتبار محاسبه ضريب آلفاي كرونباخ صورت گرفت. تحليل عاملي نشان داد كه اين پرسشنامه 5عامل دارد كه عبارتند از: تفسير مثبت از تغيير، در نظر گرفتن خود به عنوان فردي منعطف، در نظر گرفتن خود به عنوان فردي گشوده و خلاق، تفسير واقعيت به عنوان پويا و قابل تغيير بودن، و تفسير واقعيت به عنوان چندوجهي بودن كه پنج عامل بر روي هم 83/59% از واريانس كل پرسشنامه را تبيين مي‌كردند. همساني دروني گويه‌هاي پرسشنامه انعطاف‌پذيري روان‌شناختي برابر ضريب آلفاي 89/0 به‌دست آمد كه بيانگر پايايي مطلوب اين پرسشنامه است. بر اساس نتايج تحليل عامل اكتشافي و تأييدي در اين پژوهش پرسشنامۀ انعطاف‌پذيري روان‌شناختي از روايي و اعتبار قابل قبول در دانشجويان برخوردار است.

Binge eating disorder is one of the psychological disorders that has recently become more and more common among women. The aim of this study was to develop the therapy protocol based on paradoxical timetabling model and its effectiveness on binge eating disorder women. The research method was mixed anova in the unbalanced control group. The statistical population was women who volunteered to the clinic of Shahid Beheshti University of Nutrition in 1398 and after the interview, had binge eating disorder and inclusion criteria. The sample size was 24 people who were divided into experimental and control groups of 12 people. The instruments used in this study were Gormaly binge eating Questionnaire (BES) and researcher-made protocol. The therapy protocol was designed according to the paradoxical schedule model and its theoretical foundations in two individual and interpersonal domains. The treatment protocol was performed on the experimental group in ten sessions of two hours and one session per week. The results showed that the treatment protocol was effective on binge eating disorder with 99% confidence and its effects were stable until the follow-up stage. The effectiveness of this treatment model confirmed its rapid, profound and lasting effect as a short-term treatment.