بررسي اثر عصاره الكلي برگ‌ گياه برگ‌بو بر پروماستيگوت‌هاي ليشمانيا ماژور از طريق روش رنگ سنجي در مدل برون‌تني

ليشمانيوز، يكي از بيماري‌هاي انگلي گسترده در جهان، يك بيماري مشترك بين انسان و دام محسوب مي‌گردد كه توسط تك ياخته‌اي از جنس ليشمانيا ايجاد مي‌شود. داروهاي گياهي در بسياري از موارد فاقد هر گونه عارضه و از طرفي در دسترس و ارزان مي‌باشند. از اين رو پيدا كردن يك داروي گياهي براي درمان ليشمانيوز يكي از اهداف جهاني است. اين مطالعه به‌منظور ارزيابي فعاليت ضد ليشمانيايي عصاره الكلي برگ‌هاي گياه دارويي برگ‌بو، روي مرحله پروماستيگوت ليشمانيا ماژور با روش رنگ سنجي در شرايط آزمايشگاهي انجام شد. مواد و روش‌ها: براي تعيين سميت عصاره بر سلول هاي ماكروفاژ از روش MTT و خوانش با الايزا و براي تعيين اثر آنتي پروماستيگوتي عصاره از روش بررسي آپوپتوز با فلوسايتومتري استفاده شد. ميزان CC50  و IC50 از طريق نتايج اين دو تست محاسبه شدند و در هر دو تست از آمفوتريسين به عنوان كنترل مثبت استفاده شد. براي اين منظور، پروماستيگوت‌ها به همراه غلظت‌هاي مختلف عصاره برگ برگ بو و آمفوتريسين B بر روي پليت 96 خانه اضافه و به مدت 72 ساعت انكوبه شدند و سپس ارزيابي ها براساس آزمون‌هاي فوق صورت پذيرفت. داده‌هاي آماري با استفاده از روش دانكن، ANOVA و نرم افزار SAS در سطح احتمال P≤0.05 آناليز شدند. نتايج: بيشترين مقدار آپوپتوز مربوط به تيمار800 ميكرو‌گرم بر ميلي‌ليتر كه به‌ترتيب در آمفوتريسين B 97.35 و عصاره برگ‌بو 63.04 درصد بود. غلظتي از دارو كه از رشد 50% سلولها جلوگيري مي‌كند (CC50)، براي آمفوتريسين B 129.6 و براي برگ‌بو 200.5  ميكروگرم بر ميلي‌ليتر بود. ميزان IC50 پروماستيگوت در آمفوتريسين و برگ‌بو به‌ترتيب به‌طور ميانگين 18.5 و 589.5 ميكروگرم بر ميلي‌ليتر مي‌باشد. نتيجه‌گيري: عصاره برگ گياه برگ‌بو با افزايش غلظت از رشد پروماستيگوت‌ها جلوگيري كرده و در بعضي از غلظت‌ها با يكديگر و با داروي آمفوتريسين B تفاوت معني‌داري داشتند. بر اساس نتايج فلوسايتومتري، افزايش آپوپتوزيس وابسته به دوز ديده‌شد. با توجه به نتايج IC50 گياه برگ‌بو، اثر بخشي بالايي نشان داد. لذا مطالعات بيشتري براي ارزيابي تاثير آن بر روي انگل ليشمانيا در شرايط باليني بسيار مطلوب است.