نقش شبكه هاي سازماني در بهبود سرمايه اجتماعي مديريت آبخيزها در طرح ترسيب كربن آبخيز تيل آباد، استان گلستان

سرمايه ي اجتماعي بر پيوندهاي كُنشگران اجتماعي و سرشت آن‌ها در چارچوب شبكه استوار است. به همين دليل، بايسته است كه شبكه يي هم‌آهنگ از سازمان ها براي اجراي درست برنامه هاي پيشرفت ايجاد شود. سازمان هاي جهاني نيز ارزش اين نكته را براي بستر مديريت مشاركتي آبخيزها بازگو كرده اند. اين پژوهش اثربخشي شبكه‌ي سازماني طرح ترسيب كربن آبخيز تيل‌آباد را در ارتقادادن سرمايه ي اجتماعي بررسي كرده است. با روش تحليل شبكه هاي اجتماعي، 30 سازمان و نهاد مرتبط با اين طرح در شهرستان آزادشهر استان گلستان بررسي‌شد. ابزار جمع آوري اطلاعات پرسشنامه بود كه در آن پيوند تبادل اطلاعات بين سازمان ها و نهادها براي مديريت‌كردن منابع طبيعي در قبل و بعد از اجراي طرح سنجيده شد. تجزيه‌وتحليل داده ها با نرم افزار يوسينت انجام شد كه جبر ماتريس ها را براي برآوردكردن سنجه هاي شبكه، و نظريه‌ي نمودار ها را براي نشان‌دادن پيوندها به‌كار مي‌گيرد. نتيجه‌هاي به دست آمده نشان داد كه اجراي طرح ترسيب كربن سبب شده است سنجه هاي شبكه ي سازماني مانند اندازه، تراكم، دوسويگي پيوندها، انتقال ‌يافتگي پيوندها و مركزيت مجاورت افزايش يابد و از ميانگين فاصله‌ي زمين‌سنجي (ژئودزيك) و تمركز شبكه كاسته شود. اين يافته ها در مجموع بيانگر بهبود انسجام نهادي و افزايش پايداري شبكه ي ارتباطي است. طرح ترسيب كربن موجب شد كه سرمايه ي اجتماعي در شبكه ي ارتباطي سازمان ها بيش‌تر، و شرايط بهتري براي برنامه هاي اقدام مشترك در آبخيز فراهم شود.