ارزيابي مؤلفه‌هاي روان‌آب در كرت‌هاي آزمايشگاهي با تيمار حفاظتي كاه‌وكلش

حفاظت خاك با هدف كاهش‌دادن روان‌آب و فرسايش براي بهره‌برداري بهينه و پايدار از منابع طبيعي ضروري است. كاه‌وكلش برنج  خاك‌پوش آلي دست‌رس و اقتصادي است كه مي‌توان آن را به‌ويژه در شمال كشور به‌كار برد. در اين پژوهش اثر دو تراز پوشش 40 و 70 % كاه‌وكلش برنج بر برخي مولفه‌هاي كرت‌هاي 0/5×0/5 متر با دو نوع خاك ميانه‌بافتشني و ميانه‌بافتشنيرسي بررسي‌شد. با گرفتن سه تكرار براي هر تيمار، در مجموع 36 كرت با شيب 18% در شبيه‌سازي باران با دو شدت بارندگي 50 و90 ميلي‌متر در ساعت آزموده شد. نتيجه‌ها نشان داد كه كاه‌وكلش برنج در همه‌ي تيمارها تاثير معني‌داري در تراز اعتماد 99% بر افزايش زمان شروع و پايان روان‌آب، كاهش ضريب روان‌آب و ميزان روان‌آب پس از پايان بارندگي دارد. بيش‌ترين تغيير افزايشي زمان شروع روان‌آب و كاهشي ضريب روان‌آب در پوشش 70% كاه‌وكلش در خاك ميانه‌بافتشنيرسي به‌ترتيب با 353% افزايش و 108% كاهش نسبت به تيمار شاهد مشاهده شد. به‌طور كلي پوشش 40% كاه‌وكلش تاثير كاهنده‌ي بيش‌تري بر روان‌آب در خاك ميانه‌بافتشني داشت، درحالي‌كه اثرگزاري پوشش 70% كاه‌وكلش بر كاهش روان‌آب در خاك ميانه‌بافتشنيرسي بيش‌تر بود. با افزايش رس، براي جلوگيري‌كردن از تخريب خاك‌دانه‌هاي سطحي خاك و در نتيجه افزايش‌دادن نفوذ و كاهش‌دادن ضريب روان‌آب به پوشش بيش‌تري نياز است.