طراحي برنامه پرداخت براي خدمت‌هاي بوم‌سامانه اي بر اساس كاركرد مهار رسوب در آبخيز شيرين دره، خراسان شمالي

تجمع رسوب در آبگير سد يكي از اصلي‌ترين عامل‌هاي كاهش‌دهنده‌ي عمر مفيد سدها است. بهبوددادن پوشش گياهي باعث كاهش‌يافتن تجمع رسوب مي‌شود. در اين پژوهش ساختاري براي اجراكردن پرداخت براي خدمت‌هاي بوم‌سامانه‌يي‌ با اين فرض كه هزينه‌هاي حفاظت از خاك و پوشش گياهي را مي‌توان سرمايه‌گذاري در تأمين آب با مشوق‌هاي اقتصادي دانست داده شد. اين ساختار در چهار مرحله‌ي كلي تعيين حالت‌هاي ممكن تغيير پوشش گياهي مرتع، شبيه‌سازي فرسايش و رسوب، بررسي رسوب مخزن سد شيرين‌دره، و طراحي ساختار پرداخت تهيه شد. نتيجه‌ها نشان داد كه در 20 سال آينده توليد رسوب كل از 486637/6 مترمكعب در سال در شرايط فعلي مرتع به‌ترتيب به 564217/5 و 658925/4 مترمكعب در سال افزايش، و درنتيجه حجم مفيد سد شيرين‌دره كاهش خواهد يافت (17/3 %). كمينه‌ي پرداخت سالانه در حدود 104 ميليون ريال تعيين شد. مقدار و ارزش كل خدمت مهاركردن آورد رسوب به‌كمك پوشش گياهي نيز با روي‌كرد هزينهفرصت به‌ترتيب 740535/5 مترمكعب در سال و 3/7 ميليارد ريال در سال تعيين شد. درنتيجه، بيشينه‌‌ي پرداخت با درنظر گرفتن ارزش كل اين خدمت و برآوردكردن ارزش فعلي خالص درآمد 3/9 ميليارد ريال در سال برآورد كرده شد.