عنوان مقاله :
رويكردهاي اختيارگرايان در پاسخ به استدلال شانس
پديد آورندگان :
كدخداپور ، جمال دانشگاه قم , ديرباز ، عسگر دانشگاه قم - گروه فلسفه و كلام اسلامي
كليدواژه :
اختيارگرايي , ارادۀ آزاد , استدلال شانس , تعينگرايي , تبيين تقابلي
چكيده فارسي :
اختيارگرايان، معتقدند تنها در يك جهان نامتعيّن است كه ميتوان انسان را داراي ارادۀ آزاد دانست، اما نامتعيّن بودن جهان منجر به شانسي و اتفاقي شدن امور آن و نفي ارادۀ آزاد ميشود. بنابراين، «استدلال شانس» مهمترين مشكل اختيارگرايان است. پاسخهاي آنان در برابر صورتبندي تبييني اين استدلال را به سه دسته ميتوان تقسيم كرد. دسته اول، به مصادره به مطلوب بودن اين استدلال قائلند و تبيين تقابلي را تنها براي انتخابهاي متعيّن ممكن ميدانند و طلب آن را از موقعيتهاي نامتعيّن، غير منطقي و دوري ميدانند. گروه دوم، باور دارند با اين كه براي انتخابهاي نامتعيّن تبيين تقابلي نداريم، اما ميتوان آزادي كُنشگر در انتخابهاي نامتعيّن را با تبيين غير تقابلي توضيح داد. دسته سوم، با ارائهٔ مثالهايي در صدد ارائهٔ تبيين تقابلي براي برخي از انتخابهاي نامتعيّن برآمدهاند؛ در اين صورت، شانسي دانستن انتخابهاي نامتعيّن و نفي ارادۀ آزاد در چنين شرايطي رد ميشود. در اين مقاله بعد از مقدمهاي در باب چيستي اِشكال شانس، به انواع صورتبندي آن و پاسخهاي اختيارگرايان به صورت تبييني اين استدلال پرداخته و در نهايت، به اين نتيجه ميرسيم كه اختيارگرايان از عهدهٔ پاسخ به اين اِشكال بر نيامدهاند و «اِشكال شانس» هنوز به صورت چالشي حل ناشده پيشِ روي آنهاست.
عنوان نشريه :
پژوهشهاي فلسفي - كلامي
عنوان نشريه :
پژوهشهاي فلسفي - كلامي