بررسي مدل ساختاري تأثير عزت‌نفس، خودشئ‌انگاري، و طرحواره‌هاي ظاهر بر سبك انتخاب لباس

The Effects of Self-esteem, Self-objectification, and Appearance Schemas on Clothing Choice Style: Examining the Structural Model

هدف از پژوهش حاضر، بررسي مدل ساختاري تأثير عزت‌نفس، خودشئ‌انگاري و طرحواره‌هاي ظاهر بر سبك انتخاب لباس بود. روش پژوهش، كاربردي و از نوع پژوهش­هاي پيش‌بين بود. جامعه آماري شامل كليه دانشجويان مشغول‌به‌تحصيل در دانشگاه‌هاي سپاهان شهر اصفهان در سال تحصيلي 99-1398 بود. از بين اين افراد 192 دانشجوي دختر به‌طور در دسترس انتخاب شدند و به پرسشنامه‌هاي كاركردهاي لباس پوشيدن (FC)، عزت‌نفس (SE)، طرحواره هاي مربوط به ظاهر (ASI)، مقياس باورها و رفتارهاي خودشئ‌انگاري (SOBBS) و پرسشنامه اطلاعات زمينه‌اي پاسخ دادند. نتايج معادلات ساختاري نشان دادكه عزت‌نفس و طرحواره­هاي ظاهر (خودارزيابي)، مي‌توانند كاركردهاي لباس پوشيدن را تحت‌تأثير قرار دهند، به‌طوري كه فرديت، امنيت و «مد بودن» را به‌صورت مثبت و استتار را به‌صورت منفي پيش‌بيني مي‌كنند. عزت‌نفس بيشترين تأثير را بر كاركرد «مد بودن» دارد، همچنين مي­تواند خودشئ ­انگاري (بدن به‌عنوان به خود) را به‌صورت منفي پيش‌بيني كند. خودشئ­ انگاري (بدن به‌‌عنوان به خود) نيز، مي­تواند به‌طور غيرمستقيم (با نقش واسطه‌اي«طرحواره خودارزيابي») همه كاركردهاي لباس پوشيدن را پيش‌بيني كند. به‌طوري كه فرديت، امنيت و «مد بودن» را به‌صورت مثبت و استتار را به‌صورت منفي پيش­ بيني مي­كند. خودشئ‌انگاري (بدن به‌عنوان به خود) و طرحواره ­هاي ظاهر (خودارزيابي) در رابطه بين عزت‌نفس و كاركردهاي لباس پوشيدن نقش واسطه‌اي دارند.

The purpose of this study was to examine the structural model of the effects of self-esteem and appearance schemas on clothing choice style. The study was an applied and predictive research. The population included all students studying at Sepahanshahr universities in 2019-2020 academic year, from which 192 female students were selected using the convenient sampling method. The scales for assessment used in the study were Functions of Clothing (FC), Self-Esteem (SE), Appearance Schemas Inventory (ASI), Self-Objectification Beliefs, and Behaviors Scale (SOBBS), in addition to the demographic questionnaire. The results showed that self-esteem and appearance schemas affected clothing functions including “individuality”, “security”, and “mode” positively, and “camouflage” negatively. Self-esteem had the greatest impact on the function of "mode" and also predicted self-objectification ("body as self") negatively. Self-objectification ("the body as self") also indirectly (with the mediating role of the "self-evaluation schema") predicted all the functions of clothing (i.e., individuality, security, and mode) positively except for camouflage which was predicted negatively. Self-objectification ("body as self") and appearance schemas (self-evaluation) seem to play a mediating role in the relationship between self-esteem and functions of clothing. It is concluded that self-esteem and various aspects of body image (self-objectification and appearance schemas) influence the clothing choice style.