شرايط يك نظريه «معناي زندگي» از ديدگاه سوزان ولف

در دهه‌هاي اخير، فيلسوفان تحليلي با دفاع از «معناي زندگي» به مثابۀ يك مقولۀ هنجاري مستقل، تقليل آن به دو مقولۀ هنجاري اخلاق و خوشبختي را ناروا دانسته‌اند. سوزان ولف نيز با ارائۀ شرايط انفسي و آفاقي براي يك نظريۀ معناي زندگي تلاش كرده است معناي زندگي را از دو مقولۀ اخلاق و خوشبختي جدا كند. او معتقد است يك نظريۀ معناي زندگي بايد بتواند با ارائۀ ارزش‌هاي خاصي زمينۀ ارتباط هر فرد انساني با ارزش‌هايي فراتر از ارزش‌هاي محدود خودش را فراهم كند و احساس رضايت در او پديد آورد، و در غير اين صورت نمي‌توان آن را از نظريه‌هاي هنجاري اخلاق و خوشبختي جدا كرد. او سپس با نقد و بررسي معيارهايي مانند استقلال منبع ارزش از فرد، داوري از نگرگاه سوم شخص، و افزايش توانايي‌هاي فرد و داور آرماني كه براي تشخيص ارزش‌هاي آفاقي معنابخش به زندگي پيشنهاد شده است، نتيجه مي‌گيرد كه نمي‌توان معيارهاي قاطعي براي تشخيص ارزش‌هاي آفاقي ارائه داد. لذا بر اين باور است كه مي‌توان بدون نظريه و با رجوع مستقيم به تجربه‌هاي خويش رفتارهاي معنادار را از رفتارهاي اخلاقي و توأم با خوشبختي تشخيص داد. اگرچه نظريۀ ولف با انتقاداتي مانند عدم امكان تشخيص رفتارهاي معنابخش بدون نظريه و صرفاً با رجوع مستقيم به تجربه و نقض‌هاي كمبل و آرپلي مواجه است، ولي حتي در صورت پذيرش اشكالات فوق نيز مي‌توان نظريۀ او را قابل دفاع دانست، زيرا توانسته است معناي زندگي را از دو مقولۀ زندگي اخلاقي و خوشبختي جدا سازد.