ارزيابي تحمل به تنش خشكي در برخي ژنوتيپ‌هاي كنجد (Sesamum indicum L.)بر اساس شاخص‌هاي تحمل به تنش

اين پژوهش با هدف مطالعه تأثير تنش خشكي بر عملكرد و اجزاي عملكرد ژنوتيپ‌هاي مختلف كنجد و شناسايي ژنوتيپ‌هاي متحمل به تنش خشكي در سال 1396 در قالب طرح آگمنت يك جهته در شرايط مزرعه انجام شد. در اين آزمايش 32 ژنوتيپ كنجد در دو محيط بدون تنش و تنش خشكي (100 و 50 درصد نياز آبي گياه) مورد بررسي قرار گرفتند. نتايج نشان‌دهنده اختلاف معني‌داري در صفات مورد اندازه‌گيري بين ژنوتيپ‌ها در دو شرايط بدون تنش و تنش خشكي بود و گزينش ژنوتيپ‌هاي متحمل به خشكي امكان‌پذير شد. ژنوتيپ‌هاي داراب 14، يكه سعود و شعبان به‌ترتيب با 2344، 2061 و 2059 كيلوگرم در هكتار بيشترين عملكرد دانه را در شرايط بدون تنش داشتند. در شرايط تنش خشكي، ژنوتيپ‌هاي داراب 14، شعبان و يكه سعود به‌ترتيب با 1360، 1127 و 1124 كيلوگرم در هكتار بيشترين عملكرد دانه را داشتند كه در مقايسه با شرايط بدون تنش به‌ترتيب 58، 55 و 54 درصد كاهش را نشان داد. همچنين كمترين عملكرد دانه در ژنوتيپ‌هاي پاكستان، افغانستان و كردستان به‌ترتيب با 624، 644 و 672 كيلوگرم در هكتار مشاهده شد كه نسبت به شرايط بدون تنش به‌ترتيب 53، 54 و 57 درصد كاهش را نشان داد. بيشترين و كمترين مقدار شاخص تحمل به تنش خشكي (STI) به‌ترتيب در رقم داراب 14 با 1.36 و ژنوتيپ پاكستان با مقدار 0.315 به‌دست آمد. بر اساس شاخص‌هاي تحمل ژنوتيپ‌هاي داراب 14، شعبان و يكه سعود به‌عنوان ژنوتيپ‌هاي متحمل به تنش خشكي در منطقه بجنورد معرفي شدند.