بررسي اثرات عصاره گياه شاه اسپرم بر برخي از فراسنجه‌هاي كيفي اسپرم قوچ مغاني پس از انجماد و يخ‌گشايي

زمينه مطالعاتي: طي مراحل انجماد و يخ‌گشايي اسپرم، استرس اكسيداتيو باعث كاهش تحرك، زنده‌ماني، يكپارچگي غشاء، ظرفيت آنتي اكسيداني و در نهايت ميزان باروري اسپرم مي‌شود. گياه شاه اسپرم به دليل داشتن تركيبات فنوليك داراي خاصيت آنتي اكسيداني مي‌باشد. هدف: در اين مطالعه تأثير عصاره گياه شاه اسپرم به عنوان يك آنتي اكسيدان طبيعي بر كيفيت اسپرم منجمديخ‌گشايي شده قوچ مغاني مورد بررسي قرار گرفت. مواد و روش‌ها: براي اين منظور در فصل توليدمثلي از چهار رأس قوچ مغاني 43 ساله با ميانگين وزني 70 كيلوگرم، هفته‏اي دو بار اسپرم‏گيري شد. سپس نمونه‏ها با رقيق‏كننده بر پايه زرده تخم‌مرغسيترات حاوي سطوح مختلف عصاره گياه شاه اسپرم (0، 2، 4، 8، 12 و 16 ميلي‌ليتر در دسي‌ليتر محلول رقيق كننده) رقيق شدند. نمونه‌ها پس از طي مراحل سردسازي تا دماي 4 درجه سانتي‌گراد، به مدت 8 دقيقه روي بخار ازت منجمد شده و تا زمان ارزيابي در داخل ازت مايع نگهداري شدند. پس از يخ‏گشايي، فراسنجه‌هاي حركتي اسپرم به وسيله سيستم كاسا، زنده‏ماني به روش رنگ‏آميزي ائوزيننيگروزين، تست يكپارچگي غشاء با محلول هايپواسموتيك و تعيين اسپر‌م‌هاي ناهنجار با محلول هانكوك مورد بررسي قرار گرفت. نتايج: غلظت‌هاي 8 و 12ميلي‌ليتر در دسي‌ليتر عصاره گياه شاه اسپرم، به طور معني‎داري تحرك كلي و تحرك پيش رونده اسپرم‌ را نسبت به گروه شاهد بهبود داد(p 0.05). درصد فراسنجه‌هاي VSL، VCL و VAP در تيمارهاي 8 و 12 ميلي‌ليتر نسبت به تيمارهاي شاهد و 16 ميلي‌ليتر بالاتر بود(p 0.05). درصد فراسنجه LIN در تيمار 8 ميليليتر نسبت به 16 ميلي‌ليتر بالاتر بود. بالاترين درصد زنده‌ماني اسپرم‌ مربوط به تيمار 12 ميلي‌ليتر و بالاترين درصد يكپارچگي غشاي پلاسمايي اسپرم‌ مربوط به تيمار 8 و 12 ميلي‌ليتر بود (p 0.05). درصد اسپرم‌ ناهنجار در تيمار 12 ميلي‌ليتر نسبت به تيمارهاي شاهد و 2 ميلي‌ليتر كمتر بود (p 0.05). نتيجه‌گيري نهايي: به طور كلي استفاده از 12 ميلي‌ليتر در دسي‌ليتر عصاره گياه شاه اسپرم در رقيق‏كننده مني سبب بهبود كيفيت اسپرم منجمديخ‌گشايي شده قوچ شد.