تدوين مدل شهادت طلبي بر اساس ويژگي هاي شخصيتي با نقش واسطه اي نگرش مذهبي و عمل به باورهاي مذهبي در دختران بسيجي

The Development of a Martyrdom-Seeking Model Based on Personality Traits with the Mediating Role of Religious Attitude and Practice of Religious Beliefs in Basiji Girls

پژوهش حاضر با هدف ارايه مدلي از شهادت طلبي براساس ويژگي هاي شخصيتي با نقش واسطه اي نگرش مذهبي و عمل به باورهاي مذهبي انجام گرفت. باتوجه به اهميت شهادت و شهادت طلبي در فرهنگي اسلامي به خصوص تشيع، بررسي رابطه مولفه شخصيت با ميل به شهادت طلبي با واسطه گرايش به دين و عمل به باورهاي ديني، مي تواند نتايج جالب و قابل كاربردي در حوزه هاي مختلف مطالعاتي به دست دهد. روش در اين پژوهش توصيفي همبستگي، 271 دختر بسيجي به صورت دردسترس از جامعه دختران بسيجي فعال شهرستان فسا انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه هاي فرم كوتاه پنچ عاملي شخصيت نيو، پرسشنامه نگرش مذهبي، عمل به باورهاي مذهبي و پرسشنامه محقق ساخته شهادت طلبي بود. نتايج نتايج پژوهش حاضر نشان داد كه برون گرايي، توافق پذيري و مسيوليت پذيري بر ميل به شهادت اثر مثبت مستقيم و غيرمستقيم به واسطه متغيرهاي درون زاي نگرش مذهبي و عمل به باورهاي مذهبي دارد، اما انعطاف پذيري بر ميل به شهادت اثر منفي مستقيم و غيرمستقيم معني داري دارد. همچنين بين متغير برون زاي نروزگرايي ارتباط مستقيم و غيرمستقيمي با ميل به شهادت طلبي مشاهده نشد. بحث: مدل شهادت طلبي ارايه شده، براساس متغيرهاي برون زاي شخصيت و درون زاي نگرش مذهبي و عمل به باورهاي مذهبي، توانست 75 درصد از تغييرات شهادت طلبي مدل را تبيين نمايد كه نشان دهنده برازندگي مدل است.

Introduction: This study was aimed at the development of a martyrdom-seeking model based on personality traits with the mediating role of religious attitude and practice of religious beliefs. Considering the importance of martyrdom and martyrdom-seeking in Islamic culture, especially in Shiism, studying the relationship between the personality component and the desire for martyrdom-seeking with the mediation of religious orientation and practice of religious beliefs can yield interesting and applicable results in various fields of study. Method: In this descriptive-correlational study, 271 Basiji girls were selected from the community of active Basiji girls in Fasa, Iran using the convenience sampling method. The research instruments were the NEO Five-Factor Personality Inventory (short form), the Religious Attitude Questionnaire, the Practice of Religious Beliefs Questionnaire and a researcher-made martyrdom-seeking questionnaire. Results: The results of the present study indicated that extroversion, agreeability and accountability have a direct positive effect and an indirect positive effect through the endogenous variables religious attitude and practice of religious beliefs on the desire for martyrdom-seeking, but flexibility had a significant direct and indirect negative effect on the desire for martyrdom-seeking. Also, no direct and indirect relationship was observed between the exogenous variable neuroticism and the desire for martyrdom-seeking. Conclusion: The developed martyrdom-seeking model, based on the exogenous variable personality and endogenous variables religious attitude and practice of religious beliefs, could explain 75% of the martyrdom-seeking changes of the model, which indicates the fit of the model.