اثربخشي آموزش فرزندپروري ‌ذهن‌آگاهانه بر سلامت روان و كفايت فرزندپروري مادران كودكان با نيازهاي ويژه

Effectiveness of mindful parenting training on mental health and parenting competence on mothers of children with special needs

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسي تأثير فرزندپروري ذهن‌آگاهانه بر سلامت روان و كفايت فرزندپروري مادران كودكان با نيازهاي ويژه انجام گرديد. روش: پژوهش مورد مطالعه از نوع شبه‌آزمايشي با طرح پيش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه كنترل بود. جامعه آماري پژوهش را كليه مادران كودكان با نيازهاي ويژه شهرستان دزفول كه در سال تحصيلي 1395-1396 در مدارس استثنايي اين شهر در حال تحصيل بودند، تشكيل دادند كه با روش نمونه گيري در دسترس 49 نفر انتخاب و به‌صورت تصادفي در دو گروه (25 نفر گروه آزمايشي و 24 نفر گروه گواه) جايگزين شدند. براي هر دو گروه پيش‌آزمون اجرا شد. گروه آزمايش به مدت مداخله آموزشي در 8 جلسه 90 دقيقه‌اي تحت آموزش فرزندپروري ذهن‌آگاهانه قرارگرفتند. اما گروه گواه مداخله‌اي دريافت نكرد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه علائم روان‌پزشكي (SCL-90-R) و پرسشنامه احساس كفايت فرزندپروري (PSOC) بود. براي تجزيه و تحليل داده‌ها از تحليل كووارانس استفاده شد. يافته‌ها: نتايج بيانگر آموزش فرزندپروري ذهن‌آگاهانه بر سلامت روان و كفايت فرزندپروري مادران كودكان با نيازهاي ويژه بود (05/0>P). نتيجه‌گيري: آموزش فرزندپروري ذهن‌آگاهانه مي‌تواند در بهبود سلامت رواني خانواده‌هاي كودكان داراي نيازهاي ويژه نتايج مفيدي را به دنبال داشته باشد.

Aim: This research investigates the effectiveness of mindful parenting training on mental health and parenting competence for mothers of children with special needs. Methods: This quasi-experimental research was performed using pretest/post-test and control group and statistical population included all of the mothers of children with special needs in Dezful who were studying at exceptional schools during the years 2016-2017. A total of 49 mothers were selected through convenience sampling method and put into two experimental (25) and control (24) groups. control group. The pretest was implemented for both groups. The experimental group had nine 90-minute educational classes about mindful parenting. Following the educational classes, the post-test was implemented. The surveys used in this research included Symptoms Checklist 90-Revised (SCL-90-R) and Parenting Sense of Competence (PSOC). Data were analyzed using analysis of covariance. Findings: The results indicated the effectiveness of mindful parenting training on mental health and parenting competence on mothers of children with special needs (p < 0.05). Conclusion: This method is effective and useful to improve the mental health of families with children with special needs.