بررسي عملكرد و اجزاي عملكرد ژنوتيپ هاي آفتابگردان (.Helianthus annuus L) به تنش رطوبتي

تحقيق حاضر به منظور شناسايي ژنوتيپ‌هاي متحمل به خشكي آفتابگردان در معاونت موسسه تحقيقات كشاورزي ديم (سرارود) كرمانشاه انجام گرديد. آزمايش در قالب طرح لاتيس ساده انجام شد كه در آن، 64 ژنوتيپ آفتابگردان با آرايش 8×8 در دو شرايط عدم تنش و اعمال تنش رطوبتي مورد مقايسه قرار گرفتند. نتايج نشان داد كه بين ژنوتيپ‌ها و همچنين سطوح تيمار تنش رطوبتي، از نظر تعداد طبق در واحد سطح، اختلاف معني‌داري وجود نداشت. در شرايط تنش رطوبتي، در 27 ژنوتيپ قطر طبق بيشتر از 11.4 سانتي‌متر بود و در 16 ژنوتيپ قطر طبق حتي به 10 سانتي‌متر هم نرسيد. در صفت تعداد دانه در طبق در شرايط عدم تنش، ژنوتيپ Sil96 با توليد بيش از 842 دانه در طبق، بيشترين تعداد دانه در طبق را از خود نشان داد. با اين حال 12 ژنوتيپ ديگر با اين ژنوتيپ در گروه برتر آماري قرار گرفتند. در شرايط اعمال تنش رطوبتي نيز در 11 ژنوتيپ (از جمله ژنوتيپ Sil-96) تعداد دانه در طبق بيش از 630 عدد و در 16 ژنوتيپ، تعداد دانه در طبق، كمتر از 400 عدد بود. از نظر وزن هزار دانه، بين ژنوتيپ‌هاي آفتابگردان در هر دو شرايط تنش و عدم تنش، اختلاف معني‌داري وجود نداشت. اما مقايسه دو شرايط تنش و عدم تنش، نشان داد كه اعمال تنش رطوبتي سبب كاهش معني‌دار و 8.62 درصدي وزن هزار دانه گرديد. ژنوتيپ Sil96 در هر دو شرايط تنش و عدم تنش، بالاترين عملكرد دانه را از خود نشان داد. هرچند كه در شرايط عدم تنش، با چهار ژنوتيپ ديگر مشتركا در گروه برتر آماري قرار گرفت. همچنين ژنوتيپ Sil-96 از بالاترين شاخص تحمل به خشكي برخوردار بود. لذا به نظر مي‌رسد كه اين ژنوتيپ براي كشت در هر دو شرايط وجود و عدم وجود تنش رطوبتي قابل توصيه باشد.