تأثير تنش خشكي آخر فصل بر برخي خصوصيات مورفوفيزيولوژيك ارقام ايراني گلرنگ در منطقه كرج

به منظور بررسي اثر تنش خشكي آخر فصل بر برخي خصوصيات مورفوفيزيولوژيك ارقام ايراني گلرنگ، آزمايشي در مزرعه تحقيقاتي مؤسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر كرج انجام شد. اين تحقيق به صورت آزمايش كرت‏هاي يكبار خرد شده در قالب طرح بلوك‏هاي كامل تصادفي با سه تكرار در طول فصل زراعي 96-1395 انجام شد. فاكتور اصلي اين آزمايش شامل دو سطح رطوبتي بدون تنش خشكي و تنش خشكي در مرحله پر شدن دانه (فاكتور اصلي) بود و پنج رقم ايراني گلرنگ سطوح فاكتور فرعي آزمايش را تشكيل دادند. نتايج حاصل نشان داد تنش خشكي آخر فصل تاثير معني‌داري بر صفات مورفوفيزيولوژيك و عملكرد دانه ارقام گلرنگ داشت و سبب كاهش ارتفاع گياه، تعداد طبق، قطر طبق، تعداد دانه، وزن هزار دانه و عملكرد دانه در ارقام گلرنگ شد. از سوي ديگر تنش خشكي موجب كاهش محتوي نسبي آب برگ، شاخص سطح برگ و افزايش دماي كانوپي در ارقام گلرنگ گرديد. تنش خشكي عملكرد دانه و محتوي روغن دانه گلرنگ را به ترتيب و بطور ميانگين 14.9 و 2.7 درصد در مقايسه با شرايط بدون خشكي كاهش داد. واكنش ارقام مختلف گلرنگ نيز از نظر صفات اكوفيزيولوژيك به تنش خشكي متفاوت بود. به‌طوري‌كه رقم پرنيان به سبب تعداد طبق و وزن هزار دانه بيشتر، بيشترين عملكرد دانه را در هر دو سطح آبياري بدون تنش و تنش خشكي به ترتيب با ميانگين 2150 و 1773 كيلوگرم بر هكتار داشت. بيشترين كاهش عملكرد دانه در اثر تنش خشكي نيز در رقم صفه و به ميزان 24.8 درصد مشاهده شد. در بين ارقام مورد بررسي رقم پرنيان داراي بالاترين محتوي نسبي آب برگ و شاخص سطح برگ و كمترين دماي كانوپي در شرايط تنش خشكي بود كه با عملكرد بهتر اين رقم در ارتباط بود. با توجه به نتايج بدست آمده رقم پرنيان يك رقم متحمل به تنش خشكي بود.