اثر تاريخ كاشت و محلول‌پاشي ساليسيليك اسيد بر فنولوژي و برخي ويژگي‏هاي كمي و كيفي كينوآ تحت شرايط تنش خشكي

اين آزمايش با هدف بررسي مناسب‏ترين تاريخ كاشت و ميزان مقاومت گياه به تنش خشكي به صورت كرت هاي دو بار خردشده بر پايه طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در دانشكده كشاورزي بردسير، دانشگاه شهيد باهنر كرمان در سال زراعي 97-1396 اجرا شد. تيمارهاي آزمايش شامل تاريخ كاشت (15 فروردين، 15 ارديبهشت و 15 خرداد) به عنوان عامل اصلي، سطوح مختلف آبياري (90، 60 و 30 درصد ظرفيت زراعي) به عنوان عامل فرعي و محلول‌پاشي (ساليسيليك اسيد با غلظت 1 ميلي مولار و آب به عنوان شاهد) به عنوان فاكتور فرعيفرعي بودند. نتايج نشان داد كه تأخير در كاشت باعث كوتاه شدن طول دوره رشد گياه شد. تنش خشكي دوره رشد و درجه روز رشد دريافتي گياه را كاهش داد. طول ريشه در تاريخ كاشت ارديبهشت (31.81 سانتي‏متر) حدود 20 و 41 درصد بالاتر از تاريخ كاشت فروردين و خرداد بود. در دو تاريخ كاشت فروردين (28.27 سانتي‏متر) و ارديبهشت (35.92 سانتي‏متر)، بيشترين طول ريشه در سطح آبياري 60 درصد ظرفيت زراعي ولي در تاريخ كاشت خرداد (21.27 سانتي‏متر) در سطح عدم تنش به دست آمد. به طور ميانگين عملكرد دانه در تاريخ كاشت ارديبهشت (653.91 كيلوگرم در هكتار) حدود 12 درصد بيشتر از فروردين و 30 درصد بيشتر از خرداد بود. كاهش آب مصرفي تا 60 درصد ظرفيت زراعي تأثير معني داري بر عملكرد دانه نداشت، ولي ميزان اين شاخص در 30 درصد ظرفيت زراعي به‏ترتيب حدود 13 و 10 درصد كمتر از دو سطح اول بود. محلول‌پاشي ساليسيليك اسيد تنها در شرايط تنش شديد باعث افزايش معني دار عملكرد دانه نسبت به محلول‌پاشي آب شد. رابطه درصد روغن دانه با عملكرد دانه مثبت (0.82= r) و رابطه درصد پروتئين با عملكرد دانه منفي (0.78-=r) بود. كارايي مصرف آب در تاريخ كاشت ارديبهشت به ترتيب حدود 17 و 15 درصد بيشتر از تاريخ كاشت فروردين و خرداد بود. با كاهش ميزان آب مصرفي، كارايي مصرف آب به‌طور معني‏ داري افزايش يافت. به‏طوركلي، نتايج نشان داد كه كشت در ارديبهشت‌ماه مناسب‏ترين تاريخ كاشت گياه كينوآ براي منطقه بردسير است. همچنين، اين گياه مقاومت خوبي به تنش خشكي داشته و استفاده از ساليسيليك اسيد نيز مي‏تواند در كاهش اثرات منفي تنش خشكي بر رشد و نمو اين گياه مؤثر باشد.