اثر كودهاي شيميايي و زيستي پتاسيم بر صفات بيوشيميايي هيبريدهاي ذرت تحت تنش خشكي و تعين صفات موثر بر عملكرد دانه

اين آزمايش به‌منظور بررسي تأثير كودهاي شيميايي و زيستي پتاسيم بر ويژگي‌هاي بيوشيميايي هيبريدهاي ذرت (Zea mays L.) تحت تنش خشكي و همچنين تعيين صفات موثر بر عملكرد دانه انجام شد. بدين منظور آزمايشي به صورت كرت‌هاي دو بار خرد شده با سه تكرار در قالب طرح بلوك‌هاي كاملاً تصادفي در مرداد ماه سال 1394 در شهرستان دهلران (عرض جغرافيايي’41○32 شمالي و طول جغرافيايي ’16○46 شرقي) استان ايلام انجام شد. فاكتورها شامل سه تنش آبي (شرايط مطلوب آبياري، قطع يك دوره آبياري در مراحل 12 برگي و ظهور گل تاجي ذرت) در كرت‌هاي اصلي، سه نحوه كاربرد پتاسيم (100 درصد سولفات پتاسيم، كاربرد 70 درصد سولفات پتاسيم و 30 درصد پتابارور2، كاربرد 50 درصد سولفات پتاسيم و 50 درصد پتابارور2) در كرت‌هاي فرعي و سه هيبريد ذرت (AS71، NS640 و CORDONA) در كرت‌هاي فرعي فرعي بودند. نتايج نشان داد كه تأثير بر همكنش سه‌گانه تيمارها بر عملكرد دانه، پروتئين دانه، ميزان پرولين، كلروفيل و فعاليت آنزيم‌ها معني‌دار بود. كاربرد تلفيقي كودهاي زيستي و شيميايي پتاسيم در هيبريدهاي ذرت اثرات منفي تنش خشكي را كاهش داد و منجر به افزايش عملكرد دانه ذرت شد. بيشترين عملكرد دانه با كاربرد 50 درصد سولفات پتاسيم و 50 درصد پتابارور2 و در هيبريد AS71 تحت شرايط مطلوب آبياري به‌دست آمد (12130 كيلوگرم در هكتار). عملكرد دانه با محتواي پرولين، كلروفيل a و b همبستگي مثبت و معني‌داري داشت. نتايج رگرسيون گام‌به‌گام نشان داد كلروفيل a، محتواي پرولين و فعاليت آنزيم‌هاي كاتالاز و سوپر‌اكسيد‌ديسموتاز موثرترين صفات بر عملكرد دانه بودند. به طور كلي كاربرد تلفيقي 50 درصد سولفات پتاسيم و 50 درصد پتابارور2 و هيبريد AS71 هم در شرايط مطلوب آبياري و هم در شرايط تنش خشكي در مقايسه با ساير تيمارها برتري داشتند.