ارزيابي مدل AquaCrop در برآورد روند تغييرات رطوبت خاك، تبخير-تعرق و عملكرد ذرت، تحت تنش‌هاي شوري و حاصلخيزي

امروزه مدل‌هاي گياهي ابزار مناسبي براي شبيه‌سازي پارامترهاي مهم كشاورزي به‌ شمار مي‌روند. با توجه به وجود تنش‌هاي محيطي در هر منطقه، مدل‌هاي گياهي بايد ارزيابي‌شده و مورد تأييد قرار بگيرند. در اين پژوهش آزمايش مزرعه‌اي به‌صورت فاكتوريل و در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي انجام شد. تيمارهاي آب‌شور با هدايت ‌الكتريكي 0.5، 1.2، 3.5 و 5.7 دسي‌زيمنس بر متر و تيمارهاي حاصلخيزي در چهار سطح؛ 100، 75، 50 و 25 درصد مصرف كود نيتروژن، با سه تكرار به اجرا درآمد. در فاصله بين دو آبياري، تبخير تعرق روزانه از طريق بيلان حجمي رطوبت خاك اندازه‌گيري شد. سپس مدل AquaCrop براي تخمين رطوبت خاك، تبخير تعرق و عملكرد ذرت علوفه‌اي در شرايط تنش شوري و حاصلخيزي ارزيابي شد. مقدار آماره‌هاي RMSE، NRMSE و  در برآورد كل تبخير تعرق به‌ترتيب 4 ميلي‌متر، 1.3 درصد و 0.99 و همچنين براي عملكرد محصول به‌ترتيب 0.34 تن بر هكتار، 0.65 درصد و 0.99 بود. مقدار آماره‌هاي RMSE، NRMSE و  در برآورد رطوبت خاك به‌ترتيب در محدوده 0.41.1 درصد، 1.43.3 درصد و 0.99 قرار داشت. مقادير به‌دست‌آمده براي آماره‌هاي مذكور نشان‌دهنده همبستگي مناسب و انطباق خوب بين داده‌هاي واقعي و شبيه‌سازي‌شده بود. با توجه به نتايج ارزيابي، توانمندي مدل AquaCrop براي برآورد پارامترهاي مذكور تحت تنش‌هاي شوري و حاصلخيزي، قابل‌قبول تشخيص داده ‌شد. نتايج پژوهش نشان داد كه مدل‌هاي گياهي بايد امكان وجود تنش‌هاي محيطي را در نظر داشته و براي شرايط واقعي مناطق تحت كشت توسعه يابند. در اين شرايط استفاده از مدل‌هاي گياهي مانند AquaCrop، موجب تخمين مناسب تبخير تعرق و عملكرد گياه و برنامه‌ريزي دقيق‌تر در مصرف كود و منابع آبي مي‌گردد.