تأثير تيمار مزمن با كافئين بر پاسخ شاخص‌هاي قندي و حساسيت انسوليني موش‌هاي صحرايي ديابتي شده با استرپتوزوسين

مقدمه و هدف: برخي مطالعات عنوان كرده‌اند كه مصرف حاد كافئين در افراد سالم موجب كاهش در حساسيت انسوليني و تغيير در هومئوستاز قندي به سمت هيپرگلايسمي ‌مي‌گردد. لذا، هدف از اين پژوهش بررسي تيمار مزمن كافئين بر پاسخ شاخص‌هاي قندي و حساسيت به انسوليني در سرم موش‌هاي ديابتي نوع دو بود. مواد و روش ها: در طرحي نيمه‌تجربي، 30 سر موش صحرايي نر بالغ ويستار با دامنۀ سني 3-2 ماه و وزني 300-250 گرم به‌طور تصادفي در 3 گروه همگن 10 سري شامل: كنترل سالم (C)، كنترل ديابتي (D: رژيم غذايي پُرچرب در تركيب با تزريق درون صفاقي تك دوز استرپتوزوسين به ميزان 35 mg.kg-1) و ديابتي با مكمل (D+CA: تزريق درون صفاقي كافئين خالص به ميزان 70 mg.kg-1 در 5 روز هفته بمدت 8 هفته) تقسيم شدند. 48 ساعت پس از آخرين وهلۀ تجويز كافئين ميزان سرمي گلوكز و انسولين ناشتا و شاخص HOMA-IR و QUICKI اندازه‌گيري شد. از تجزيه و تحليل واريانس يك طرفه براي بررسي تفاوت‌هاي آماري استفاده گرديد. نتايج: نتايج حاكي است كه القاء ديابت نوع دو موجب افزايش معني‌دار در سطوح گلوكز و انسولين ناشتاي سرم مي‌گردد (0.001=P). در حاليكه، تجويز كافئين باعث تشديد در ميزان شاخص‌هاي قندي سرم افزايش يافته در مقايسه با ديگر گروه‌ها شد (0.001=P). همچنين، شاخص HOMAIR و QUICKI به‌ ترتيب در گروه‌هاي ديابتي شده به‌ترتيب افزايش و كاهش معني‌داري پيدا نمود (0.001=P). نتيجه‌گيري: بر اساس يافته هاي اين مطالعه مي‌توان نتيجه گرفت، احتمالاً تيمار مزمن كافئين داراي اثرات مخرب بر هومئوستاز قندي و شاخص حساسيت انسوليني ناشي از ديابت نوع دو مي‌باشد.