تحليل اقتصادي تبديل سيستم سنتي به مدرن آبياري محصول گندم در استان فارس

در مطالعه حاضر با استفاده از تابع مرزي پوششي نسبت شكاف تكنولوژيكي روش‌هاي مختلف آبياري محصول گندم در استان فارس مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. براي انجام تحقيق از اطلاعات 100 گندم‌كار در سال 1392 كه به‌صورت تصادفي مورد مصاحبه قرار گرفته‌اند، استفاده ‌شده‌است. مزارع نمونه بر حسب روش‌هاي مختلفآبياري به دو گروه داراي سيستم آبياري باراني و فاقد سيستم آبياري باراني تقسيم شده‌اند. نتايج حاصل از تخمين تابع توليد مرزي منطقه‌اي نشان‌داد كارايي فني براي گروه داراي سيستم آبياري باراني 0.87 و روش فاقد سيستم آبياري 0.82 مي‌باشد. يعني اين واحد‌ها با به كار‌بردن ميزان مشخصي از نهاده‌هاي توليد به‌طور متوسط به ترتيب حدود 87 درصد و 82 درصد مقدار محصولي را توليد مي‌كنند كه با استفاده از همين ميزان نهاده و تكنولوژي موجود مي‌توانست توليد شود. كارايي فني نسبت به تابع توليد فرامرزي در سيستم آبياري باراني 0.84 و در گروه فاقد سيستم آبياري باراني 0.72 مي‌باشد. نسبت شكاف تكنولوژيكي براي دو گروه فوق به ترتيب 0.96 و 0.88 مي‌باشد يعني سيستم آبياري باراني عملكرد تكنيكي بهتري دارد و داراي نسبت شكاف تكنولوژيكي بالاتري در مقايسه با روش فاقد سيستم آبياري مي‌باشد. اين امر نقطه اميد بخشي براي سياست‌گذاران بخش كشاورزي است كه با بهبود تكنيك‌هاي توليد و استفاده از موجودي منابع فعلي، سطح توليد را ارتقاء بخشيد. نتايج حاصل از عوامل مؤثر بر پذيرش تكنولوژي سيستم آبياري باراني كه با استفاده از مدل پروبيت مورد بررسي قرار گرفت نشان داد كه متغيرهاي تجربه كشاورز، شركت در كلاس‌هاي ترويجي، دارايي كشاورز، وام، تمايلات ريسكي و مالكيت چاه تأثير مثبت و معني‌داري بر پذيرش تكنولوژي سيستم آبياري باراني دارند.