علل مرگ‌هاي مادري در بيمارستان‌هاي آموزشي دانشگاه علوم پزشكي زاهدان با رويكرد ICD-MM در سال‌هاي 97-1390

مقدمه: استفاده سازمان جهاني بهداشت از دهمين ويرايش كتاب طبقه‌بندي بين‌المللي بيماري‌ها براي مرگ‌هاي در طول بارداري، زايمان و دوران نفاسي (ICDMM) منجر به درك صحيح‌تري از مرگ‌هاي مادري مي‌شود. مطالعه حاضر با هدف تعيين علل مرگ مادران باردار در بيمارستان‌هاي آموزشي دانشگاه علوم پزشكي زاهدان با استفاده از ICDMM انجام شد.روش‌كار: در اين مطالعه مقطعي كه در سال 1398 انجام شد، 107 پرونده مربوط به مادران باردار متوفي در فاصله سال‌هاي 97-1390 در زاهدان مورد بررسي قرار گرفتند. كدگذاري علل مرگ با استفاده از كتاب‌هاي ICD-MM همراه با سه جلد از ويرايش دهم كتاب‌هاي‌ طبقه‌بندي بين‌المللي بيماري‌ها و مشكلات بهداشتي مرتبط (ICD10) انجام شد. داده‌هاي مورد نظر در فرم گردآوري داده‌‌ها ثبت و با استفاده از نرم‌افزار آماري SPSS (نسخه 15) مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند.يافته‌ها: در طي 8 سال مورد مطالعه، 107 مورد مرگ‌ مادري رخ داد. نسبت مرگ مادري در جامعه پژوهش 254 در صد هزار تولد زنده و ميانگين سني زنان باردار فوت ‌شده 7.3±31.7 سال بود. علل مستقيم (73.8%)، علل غيرمستقيم (20.6%)، علل نامشخص (2.8%) و تصادفي (2.8%) از علل منجر به مرگ‌هاي مادري بودند. از 9 گروه ذكر شده در ICD-MM، گروه‌هاي ساير عوارض مامايي (22.4%)، خونريزي مامايي (20.6%) و عوارض غيرمامايي (20.6%)، بيشترين سهم را در مرگ‌هاي مادري داشتند.نتيجه‌گيري: اختلالات انعقادي پس از زايمان، سپسيس و ساير بيماري‌هاي خوني و اندام‌هاي خون‌ساز و ساير اختلالات خاص دستگاه ايمني به‌ترتيب سه علت اصلي منجر به مرگ‌هاي مادري در اين مطالعه بودند. بنابراين، پيش‌بيني خونريزي و آمادگي براي مقابله با آن مانند دسترسي سريع به خون و فرآورده‌هاي آن، غربالگري مادران بارداري كه داراي بيماري‌هاي خوني هستند و ارائه آموزش و مراقبت تخصصي به آنها و همچنين توجه بيشتر به مراقبت‌هاي پس از زايمان تا حداقل 42 روز پس از زايمان به‌خصوص در مواردي كه داراي خونريزي و عفونت پس از زايمان هستند، مي‌توانند در پيشگيري بيشتر مرگ‌هاي مادري مؤثر واقع شوند.