آزمون فرضيه كوهاني شكل غناي گونه اي-توليد در پناهگاه حيات وحش انگوران

مدل اكولوژي رابطه توليد غناي گونه‌اي بيان مي‌كند كه حداكثر تنوع گونه‌اي زماني رخ مي‌دهد كه توليد گونه‌اي در حد متوسط باشد و يك الگوي كوهاني شكل بين توليد به‌عنوان متغير انرژي اكوسيستم و غناي گونه‌اي وجود داشته باشد. كشف اين رابطه سبب درك فرايندهاي شكل‌گيري تنوع زيستي در اكوسيستم‌ها مي‌شود. به‌منظور آزمون اين مدل، توليد و غناي گونه‌اي در اكوسيستم‌ نيمه‌استپي قره‌بوق در منطقه پناهگاه حيات وحش انگوران واقع در استان زنجان اندازه‌گيري شد. از همبستگي و آناليز رگرسيون خطي و غيرخطي براي بررسي رابطه بين غناي گونه‌اي به‌عنوان متغير وابسته و توليد به‌‌عنوان متغير مستقل استفاده شد. تعداد 41 گونه گياهي در 30 پلات شناسايي گرديد. ميزان متوسط غناي گونه‌اي در هر پلات يك متر‌مربعي برابر 9 گونه محاسبه شد. درصد توليد نسبي به‌ترتيب 15% به بوته‌اي‌ها، 16% پهن‌برگان علفي و 69% به علف‌گندميان اختصاص يافت. بيشترين درصد حضور در پلات‌ها به گونه‌هاي Stipa lessingiana، Poa bulbosa،Astragalus stevenianus و Bromus tomentellus تعلق داشت. توليد كل گونه‌ها حدود 83 گرم بر مترمربع محاسبه گرديد. توليد بوته‌اي‌ها و پهن‌برگان علفي رابطه رگرسيوني خطي معنادار افزايشي با غناي گونه‌اي از خود نشان دادند. همچنين توليد بوته‌اي‌ها رابطه رگرسيوني غيرخطي معناداري با غناي گونه‌اي داشت كه شكل نمودار كوهاني شكل را نشان دادند. يافته‌هاي اين تحقيق نشان داد كه افزايش توليد سبب ازدياد غناي گونه‌اي مي‌شود و با توجه به مقادير ضريب تبيين روابط رگرسيوني، علاوه بر عامل توليد فاكتورهاي مهم ديگري نيز بر غناي گونه‌اي مؤثرند، بنابراين اين فرضيه در مقياس محلي قابل تأييد نيست.