واكاوي تغييرات زماني و مكاني روزهاي گردوغبار در فلات مركزي ايران

پديده گردوغبار به دليل ارتباط تنگاتنگي كه با سلامت عمومي جامعه دارد از اهميت خاصي برخوردار است. محققان زيادي به دنبال روش هاي كاهش اثرات مضر اين پديده هستند. به همين منظور داشتن اطلاعات كافي درباره ماهيت الگوي مكاني و زماني اين پديده براي همه پژوهشگران از اهميت خاصي برخوردار است. پديده گردوغبار از خطرات طبيعي و مرسوم فلات مركزي ايران است. در اين مطالعه با استفاده از كدهاي 06 و 07 اخذشده از 50 ايستگاه سينوپتيك واقع‌شده در منطقه موردمطالعه به واكاوي آماري در مقياس سالانه و ماهانه در دوره آماري 2006 الي 2018 پرداخته شد. همچنين الگوي مكاني روزهاي گردوغبار با ديدهاي افقي كمتر از 1000 متر ، 1000 تا 1500 متر و 1500 تا 3000 متر در منطقه موردمطالعه ترسيم شد. نتايج نشان داد در ديد افقي كمتر از 1000 متر،  ايستگاه زاهدان با 113 روز و همچنين ايستگاه طبس با 91 روز گردوغبار از فراواني بالاتري برخوردار هستند. ضمناً ايستگاه هاي زاهدان و شهر رضا با تعداد روزهاي گردوغبار 91 و 55 روز با ديد افقي بين 1000 تا 1500 متر نيز داراي بالاترين فراواني روزهاي گردوغبار در منطقه موردمطالعه بودند. همچنين نتايج نشان داد كه ايستگاه هاي سينوپتيك طبس با 661 روز ، اراك با 528 روز و زاهدان با 511 روز گردوغبار باديد افقي 1500 تا 3000 متر در دوره آماري مطالعه (2018-2006) از اهميت بالاتري برخوردار هستند. همچنين نتايج بررسي فصلي روزهاي گردوغبار در دوره آماري مدنظر، نشان داد، فصل بهار با بيش از 46 درصد بيشترين وقوع گردوغبار را داشته است. واكاوي آماري ماهانه مشخص گرديد، بيشترين رخداد گردوغبار در خرداد و ارديبهشت‌ماه ثبت‌شده است. نتايج بررسي پهنه بندي تغييرات مكاني روزهاي گردوغبار نشان داد با توجه به گستردگي منطقه الگوي مكاني منظمي وجود ندارد. اما به‌طوركلي در هر سه‌سطح ديد افقي تمركز اين پديده بيشتر قسمت هاي جنوب شرقي منطقه موردمطالعه است.