تحديد حدود مناطق دريايي در پرتو آراي قضايي و داوري (مطالعه موردي خليج بنگال)

Maritime Delimitation zones in the Light of Judicial and Arbitratory Awards (Case Study of Bengal Bay)

رژيم حقوقي تحديد حدود مناطق دريايي، يكي از شاخه‌هاي توسعه‌يافتۀ حقوق بين‌الملل، سير تحول تدريجي را از قرون وسطيٰ تا عصر حاضر سپري كرده است و داراي دو جنبۀ اساسي: تعيين محدودۀ دقيق مناطق دريايي و تشخيص معيارهاي قابل‌اجرا در حوضه‌هاي آبي گوناگون است. اين فرايند در درياهاي بسته يا نيمه‌بسته همچون خليج بنگال به دليل شرايط جغرافيايي بيش‌از‌پيش دشوار است. با عنايت به عرفي بودن فرايند تحديد حدود، ديوان بين‌المللي دادگستري در قضيۀ فلات قارۀ درياي شمال ابتكار عمل براي توسعۀ اصول و معيارهاي دستيابي به راه‌حل منصفانه جهت تحديد حدود را آغاز نمود. از جمله پيچيده‌ترين قضاياي مطروحه در اين زمينه مي‌توان به اختلافات مرزي در خليج بنگال في‌مابين بنگلادش، هند و ميانمار اشاره كرد. تحديد حدود فراتر از 200 مايل و ابداع منطقۀ خاكستري توسط آراء صادره در خليج بنگال براي اولين بار شاهدي بر امكان ارائۀ راهكارهاي نوظهور با تكيه بر چهارچوب راه‌حل عادلانه در تحديد حدود است. اين مطالعه سعي دارد به‌عنوان يك تلاش علمي با ماهيت تحليلي ـ توصيفي، ضمن تأييد نقش رويۀ قضايي و داوري بين‌المللي در بسط قواعد تحديد حدود، نحوۀ عملكرد نهادهاي قضايي و غيرقضايي در تحديد حدود مناطق دريايي را مورد بررسي قرار دهد.

The legal regime of maritime delimitations zones, one of the branches of international law, has undergone a gradual evolution from the Middle Ages to the present day, and has two basic aspects: the determination of the exact range of maritime zones and the identification of applicable criteria in the basin.This process is more difficult in closed or semi-closed seas, such as the Bengal Bay, due to geographical conditions. the International Court of Justice, in the North Sea continental shelf case affair, initiated an initiative to develop principles and criteria for a fair solution to delimitation. Among the most complicated cases in this regard, we can mention the border disputes in the Bengal Bay between Bangladesh, India and Myanmar. Delimitation over 200 miles and innovation the gray area by judiciaries in the Bengal Bay for the first time is evidence of the possibility of emerging solutions based on the framework of a fair solution to the delimitation of maritime zones. This study tries to examine the role of judicial and non-judicial bodies in resolving disagreements over maritime areas as an analytical-descriptive analytical effort, while confirming the role of judicial process in extending the Delimitation rules.