عنوان مقاله :
بازخواني نظرية نيابتِ ذات از صفات در هستي‌شناسي اوصاف الهي و نسبت آن با مسئلة نفي صفات و نظرية عينيت
عنوان به زبان ديگر :
A review of the Theory of Substituting Essence for Attributes in the Ontology of Divine Qualities and its Relationship with the Problem of Negation of Attributes and the Theory of Objectivity
پديد آورندگان :
خوش‌صحبت، مرتضي مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني ره , يوسفيان، حسن مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني ره - گروه كلام
كليدواژه :
هستي‌شناسي اوصاف الهي , نيابت , نفي صفات , عينيت , متكلمان معتزله , متكلمان اماميه
چكيده فارسي :
پرسش دربارة اينكه آيا خداي تعالي صفت دارد و اگر آري، داراي چه نسبتي با ذات الهي است، مجموعه‌اي از مباحث را در انديشة اسلامي فراهم كرده است كه معمولاً زيرعنوان توحيد صفاتي دسته‌بندي مي‌گردند و امروزه با عنوان «هستي‌شناسي اوصاف الهي» شناخته مي‌شوند. اين مباحث به‌لحاظ تاريخي از همان قرن اول هجري در ميان انديشمندان مسلمان مطرح بوده‌اند و هريك براساس مباني و پيش‌فرض‌هاي دستگاه فكري خود، به نظريه‌پردازي دربارة آنها پرداخته‌اند. يكي از مهم‌ترين نظريه‌ها در اين زمينه، نظرية نيابت است كه واكنش‌هاي مختلفي را به خود ديده است. در اين مقاله با نگاهي تحليلي ـ تاريخي، به بازخواني نظرية نيابت و شناخت اركان آن پرداخته‌ايم و ضمن اثبات وجود چنين نظريه‌اي در ميان معتزله، باورمندان به آن را از معتزله و ديگر مذاهب بازشناسي كرده‌ايم. براين‌اساس به اين نتيجه رسيده‌ايم كه اين نظريه تبييني براي نفي صفات است و تحويل آن به نظرية عينيت صدرايي درست نيست.
چكيده لاتين :
The question whether or notGod Almighty has qualities and if so, how it relates to the divine essence, has provided a set of issues in Islamic thought that it is classified the heading of monotheistic attributes and today are known as the "ontology of divine qualities”. These issues have been historically discussed among Muslim thinkers since the first century AH, and each of them has theorized about them based on the principles and presuppositions of their intellectual system. One of the most important theories in this field is the theory of deputation which has seen various reactions.in this study, we have read the theory of deputation and recognized its pillars by using of analytical-historical view, and while proving the existence of such a theory among the Mu'tazila, we have recognized the believers in it from the Mu'tazila and other religions. We have come to the conclusion that this theory is an explanation for the negation of attributes and its delivery to the theory of Sadra objectivity is not correct.
عنوان نشريه :
معرفت كلامي
