جايگاه علم و عالمان در سيره امام علي(ع)

The Position of Science and Scholars in the Life of Imam Ali (P.B.U.H)

زمينه و هدف: در دين مبين اسلام تأكيد ويژه‌اي بر علم‌آموزي و اهميت آن شده است و درنتيجه عالمان و دانشمندان نيز در نظام اسلامي جايگاه والايي خواهند داشت. در اين پژوهش سعي شده است تا جايگاه و اهميتِ علم و عالمان در منظر و سيرة امام علي(ع) تبيين گردد. روش: پژوهش حاضر به شيوه توصيفي ـ تحليلي و با استفاده از منابع كتابخانه‌اي نگاشته شده است. يافته‌ها و نتيجه‌گيري: اميرالمؤمنين علي‌(ع) خود در زمرة بزرگترين عالمان است كه در بزرگداشت منزلت و جايگاه دانشمندان و علماء مي‌كوشيد و به آنان بها مي‌داد و همواره عموم مردم را به دانش‌اندوزي تشويق و ترغيب مي‌نمود و زمينه را براي آنان فراهم مي‌كرد. برخي از دانشمندان و بنيانگذاران علوم مختلف در صدر اسلام، شاگردان بي‌واسطه و يا با يك نسل اختلاف، از شاگردان باواسطه آن حضرت به‌شمار مي‌آيند. ازجمله شاگردان بي‌واسطة آن حضرت كه جزو ياران خاص وي نيز بود، ابوالأسود دوئلي و عبيدالله بن ابي‌رافع هستند. علي(ع) در به‌كارگيري كارگزاران حكومتي، افرادي را انتخاب مي‌كرد كه از جزو نخبگان و عالمان درجه يك عصر خويش بودند. ازجملة اين افراد مي‌توان به عبدالله بن عباس اشاره نمود كه به «دانشمند امّت» معروف بود و همچنين مالك اشتر كه افزون بر نبوغ سياسي و نظامي، جزو قاريان كوفه بود.

Background and objectives: In the religion of Islam, special emphasis has been placed on learning science and its importance, and as a result, scholars and scientists will have a high position in the Islamic system. In this research, an attempt has been made to explain the position and importance of science and scholars in the perspective and life of Imam Ali (P.B.U.H). Methodology: The present research has been written in a descriptive-analytical method using library resources. Findings and results: Amir al-Mu'minin Ali (P.B.U.H) is one of the greatest scholars who tried to honor the status of scientists and scholars and valued them and always encouraged the public to learn and provided the ground for them. Some scholars and founders of various sciences in the early days of Islam are considered as immediate students or with one generation of difference, of that Imam. Among the immediate students of that Imam, who was also one of his special companions, are Abu al-Aswad Du'ali and Obaidullah Ibn Abirafa. In employing government agents, Ali (P.B.U.H) selected the individuals who were among the elites and first-rate scholars of his time. Among these people we can mention Abdullah Ibn Abbas, who was known as the "Scientist of the Ummah" and also Malik Ashtar, who, in addition to his political and military genius, was one of the reciters of Kufa.