شناسايي عوامل موثر بر كاهش ذخاير ماهيان خاوياري سواحل جنوبي درياي خزر براساس نظرسنجي از صيادان با استفاده از معادلات ساختاري Smart Pls

ماهيان خاوياري درياي خزر از جمله ماهيان مهم و با ارزش اقتصادي به‌شمار مي روند كه متاسفانه طي دهه‌هاي اخير كاهش شديد ذخاير طبيعي آنها مشاهده مي‌گردد بطوريكه در فهرست گونه هاي در معرض خطر انقراض قرار گرفته اند. بنابراين، با توجه به اهميت ماهيان خاوياري، شناسايي عوامل موثر بر كاهش ذخاير آنها امري ضروري است. پژوهش حاضر از نظر نوع هدف، كاربردي و از نظر نوع روش توصيفي،تحليلي و پيمايشي است. حجم نمونه براساس فرمول كوكران 270 نفر به روش نمونه گيري دردسترس و داوطلبانه برآورد شد و اطلاعات مورد نياز با توزيع و تكميل پرسشنامه براساس طيف ليكرت و مصاحبه حضوري در بين صيادان استان‌هاي گلستان، مازندران و گيلان جمع‌آوري شد. تجزيه و تحليل داده‌هاي پرسشنامه با استفاده از معادلات ساختاري و نرم افزار Pls انجام شد و يافته‌ها حاكي از آن بود كه براساس ديدگاه و نگرش صيادان عواملي همچون صيد بي رويه ماهيان خاوياري، نرخ پايين بازسازي ذخاير، صيد غيرمجاز (غير قانوني)، عدم مديريت صحيح صيد، غيراستاندارد بودن ابزار و ادوات صيادي بر روند نزولي ذخاير ماهيان خاوياري تاثير مثبت و معني‌داري داشتند كه بيشترين تاثير را صيد غير مجاز (غيرقانوني) به‌خود اختصاص داد. هر چند عامل ورود آلاينده ها و آلودگي آب بر روند نزولي ذخاير ذخاير ماهيان خاوياري تاثير مثبت داشته ولي معني داري نبوده است. يافته‌هاي تحقيق حاضر مي‌تواند كمك شاياني به تصميم‌گيرندگان شيلاتي در برنامه ريزي و اجراي اقدامات آنها جهت احياء ذخاير ماهيان خاوياري، جلوگيري از كاهش سريع آنها شده و منجر به بهبود تلاش‌هاي بازسازي ذخاير ماهيان خاوياري گردد.