تاثير محلول‌پاشي كود نانو كلات آهن و منيزيم بر رشد و عملكرد دانه لوبيا چشم بلبلي (Vigna sinensis L. )

جهت بررسي تاثير محلول‌پاشي كود نانو كلات آهن و منيزيم بر رشد و عملكرد دانه لوبيا چشم بلبلي (Vigna sinensis L. ) آزمايشي در سال 90-1389 در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه صنعتي شاهرود اجرا شد. آزمايش در قالب فاكتوريل با طرح پايه بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار انجام شد. تيمارها شامل پنج سطح آهن (صفر، 0.25، 0.5گرم در ليتر از نانو ذره و 0.25 و 0.5 گرم در ليتر آهن معمولي) به عنوان فاكتور اول و محلول پاشي منيزيم شامل سه سطح (صفر، غلظت 1 درصد از نانو ذره و همين غلظت از منيزيم معمولي) به عنوان فاكتور دوم بودند. صفات ارتفاع ساقه، تعداد انشعابات جانبي، فاصله‌ي اولين غلاف از سطح خاك، طول غلاف، شاخص سطح برگ، عملكرد و اجزاي عملكرد، شاخص سبزينگي، عناصر آهن و منيزيم برگ و پروتئين دانه مورد بررسي قرار گرفتند. نتايج نشان داد اثر متقابل سطوح مختلف آهن و منيزيم در تمام صفات ذكر شده به جز پروتئين دانه معني‌دار بود. بيشترين ارتفاع ساقه، فاصله‌ي اولين غلاف از سطح خاك و شاخص سطح برگ در تركيب تيماري نانو آهن 0.25 گرم در ليتر و نانو منيزيم 1 درصد مشاهده گرديد. تركيب تيماري آهن معمولي 0.25 گرم در ليتر و نانو منيزيم با تعداد 5.46 انشعاب در بوته بيشترين تعداد انشعاب جانبي و طول غلاف (16.56 سانتي‌متر) را داشتند. صفات شاخص سبزينگي و مقدار عناصر آهن و منيزيم برگ، در تيمار آهن 0.5 گرم در ليتر به هر دو فرم نانو و معمولي همراه با تيمار منيزيم معمولي بالاترين كارايي را دارا بودند. بيشترين ميزان پروتئين دانه (22.35 درصد) با كاربرد نانو آهن 0.25 گرم در ليتر به تنهايي ايجاد گرديد. هم‌چنين بيشترين عملكرد در تركيب تيماري آهن معمولي 0.5 گرم در ليتر × نانو منيزيم با ميانگيني معادل 2377.73 كيلوگرم در هكتار و كمترين در تيمار نانو منيزيم به تنهايي با ميانگيني معادل 792.55 كيلوگرم در ليتر مشاهده گرديد. يكي از دلايل افزايش مشاهده شده در عملكرد در تركيب تيماري آهن معمولي 0.5 گرم در ليتر و نانو منيزيم افزايش تعداد غلاف در بوته و وزن هزار دانه بود. از بين اجزاي عملكرد، تعداد دانه در غلاف در همين سطح از آهن و منيزيم معمولي بيشترين مقدار را دارا بود. به نظر مي‌رسد كه در تمام صفات موفولوژيك و فيزيولوژيك شاخص سطح برگ ذكر شده در اين آزمايش تيمار آهن 0.25 گرم در ليتر (به هر دو فرم نانو و معمولي) همراه با تيمار نانومنيزيم برتري خود را ثابت كرد. در حالي كه در صفات عملكرد و ساير صفات فيزيولوژيك تيمارهاي آهن 0.5 گرم در ليتر (به هر دو فرم نانو و معمولي) همراه با منيزيم معمولي برتري داشتند.