تأثير محلول‌پاشي نانوذرات آهن بر بهبود برخي صفات فيزيولوژيك و مورفولوژيك خرفه (Portulaca oleracea L.) تحت تنش كادميوم

به منظور بررسي تأثير محلول پاشي نانوذرات آهن بر بهبود برخي صفات فيزيولوژيك و مورفولوژيك خرفه تحت تنش عنصر سنگين كادميوم، پژوهشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي و در سه تكرار در سال 1396 انجام شد. تيمارهاي آزمايشي شامل شش سطح عنصر كادميوم (صفر، 25، 50 ، 75، 100 و 125 ميلي گرم در كيلوگرم خاك از منبع كلريد كادميوم) و پنج سطح محلول پاشي نانوذرات آهن (صفر، 0.25، 0.5، 0.75 و 1 گرم در ليتر) بود. نتايج نشان داد برهمكنش نانوذرات آهن و كادميوم بر صفت سطح برگ، وزن خشك ريشه و پرولين در سطح پنج درصد و بر وزن خشك برگ و شاخص سبزينگي برگ (عدد اسپد) در سطح يك درصد اثر معني داري داشت. روند پاسخ سطح برگ با افزايش ميزان كادميوم در سطوح 0، 0.5، 0.75 و 1 گرم در ليتر محلول پاشي نانوذرات آهن به صورت خطي و كاهشي بود اما با محلول پاشي 0.25 گرم در ليتر به صورت دوتكه ايي بيان شد. محلول پاشي نانوذرات آهن سبب افزايش ميزان وزن خشك ريشه تا سطح 25 ميلي گرم در كيلوگرم كادميوم خاك گرديد اما در سطوح بالاتر وزن خشك ريشه با شيب كاهشي همراه بود. در اين ميان غلظت 0.5 گرم در ليتر محلول پاشي نانوذرات آهن با 34.80 درصد نسبت به شاهد بيشترين تأثير را در افزايش وزن خشك ريشه داشت. ميزان عدد اسپد در هر دو سطح 0.5 و 0.75 تا غلظت 25 ميلي گرم در كيلوگرم كادميوم خاك به ترتيب 11.19 و 28.90 درصد به نسبت شاهد افزايش يافت. با اين وجود در سطوح بالاتر كادميوم عدد اسپد با روند كاهشي همراه بود. در مجموع، نتايج نشان داد كه محلول پاشي نانوذرات آهن مي تواند تا حدودي در بهبود تحمل به تنش كادميوم در گياه خرفه مؤثر باشد.