ارزيابي فيزيولوژيكي و بيوشيميايي نسل ششم لاين هاي موتانت برنج (Oryza sativa L.) تحت تنش شوري

به منظور ارزيابي فيزيولوژيكي و بيوشيميايي نسل ششم لاين هاي موتانت متحمل برنج تحت تنش شوري، آزمايشي به صورت اسپليت پلات در قالب طرح پايه كاملاً تصادفي با چهار تكرار انجام شد . فاكتور اصلي آزمايش شامل تنش شوري در سه سطح (0، 45 و 75 ميلي مولار بر ليتر NaCl) و فاكتور فرعي شامل پنج لاين موتانت برنج بومي طارم هاشمي1، طارم هاشمي 2، طارم هاشمي3، طارم چالوسي و اصلاح شده نعمت بود. نتايج حاصل از تجزيه واريانس برهمكنش تنش شوري و لاين هاي برنج نشان داد كه تأثير متقابل شوري و لاين ها بر صفات مورد مطالعه معني دار بوده است. يافته هاي حاصل از پژوهش نشان داد در مقايسه با ساير لاين ها، نعمت در تمام سطوح شوري بيشترين مقدار پرولين را داشته كه با كاهش ميزان فعاليت پروتئين در اين لاين همراه بود. مقدار فعاليت كاتالاز و گاياكول پراكسيداز در لاين نعمت در شرايط تنش بالا بوده و مقدار توليد مالون دي آلدهيد و نشت يوني كمتري نيز داشته است. با توجه به وجود همبستگي مثبت و معني دار بين وزن خشك لاين هاي برنج با مقدار پرولين (*0.36=r)، كاتالاز (**0.49 =r)، و گاياكول پراكسيداز (**0.51 =r) و همبستگي منفي بين وزن خشك و مقدار پروتئين (*0.29 =r) و مالون دي آلدهيد (*0.36 =r) به نظر مي رسد مي توان موتانت نعمت را به عنوان متحمل ترين لاين معرفي نمود، از آنجايي كه سازوكار مقاومت اين لاين، تنظيم اسمزي و افزايش مقدار اسيد آمينه پرولين از طريق تجزيه پروتئين و سيستم آنزيمي كاتالاز است؛ بنابراين، مي توان صفات مذكور را به عنوان سازوكار هاي پايه براي تحمل به شوري در نظر گرفت.