بررسي اثر تنش خشكي و كود نيتروژن بر عملكرد و برخي صفات فيزيولوژيك شش رقم جو

اين آزمايش با هدف بررسي اثر تنش خشكي و كود نيتروژن بر عملكرد و صفات فيزيولوژيك شش رقم جو در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه صنعتي اصفهان در سال زراعي 97 -1396 به صورت كرت هاي دوبار خرد شده در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار انجام شد. فاكتورهاي آزمايش شامل دو رژيم آبياري (تخليه 55 و 85 درصد از رطوبت قابل استفاده خاك به ترتيب براي شرايط بدون تنش و تنش خشكي)، دو سطح كود نيتروژن (مقدار موجود در خاك (84 كيلوگرم در هكتار) و 62.5 كيلوگرم نيتروژن خالص از منبع اوره با 45 درصد نيتروژن) و ارقام جو (پنج رقم جو خارجي شامل: Amistar، Campagen، Funky، Mastesca و Shangrila و يك رقم جو ايراني يوسف) بود. نتايج نشان داد تنش خشكي با كاهش محتواي كلروفيل a و b، محتواي كاروتنوييدها و حداكثر عملكرد كوانتومي فتوسيستم دو و همچنين افزايش محتواي پرولين و مالون دي آلدهيد سبب كاهش عملكرد دانه و بيوماس شد. در اثر تنش خشكي عملكرد دانه به ميزان 58 و 40 درصد به ترتيب در شرايط كاربرد و عدم كاربرد كود نيتروژن كاهش يافت. كاربرد نيتروژن در شرايط آبياري بدون تنش منجر به افزايش عملكرد دانه، عملكرد بيوماس، ارتفاع، كلروفيلa و كاهش مالون دي آلدهيد شد ولي در شرايط تنش خشكي منجر به افزايش مالون دي آلدهيد، كلروفيل a و كاهش عملكرد دانه، عملكرد بيوماس و ارتفاع گياه در تمامي ارقام جو شد. در بين ارقام مورد مطالعه رقم يوسف بيشترين عملكرد دانه و رقم Funky بيشترين ميزان بيوماس را توليد كردند. بيشترين عملكرد دانه و بيوماس در كليه ارقام در آبياري بدون تنش و با كاربرد نيتروژن به دست آمد. نتايج اين آزمايش نشان داد كه كاربرد نيتروژن در شرايط تنش خشكي راهكار مناسبي جهت كاهش خسارت تنش و افت عملكرد ناشي از آن در ارقام جو مورد مطالعه نمي باشد.