تأثير انواع پرتوهاي فرابنفش بر رشد و برخي شاخص هاي بيوشيميايي گياه خرفه (Porulaca oleracea L.)

تخريب لايه ازن و پيامد هاي ناشي از آن ازجمله تابش مستقيم اشعه ماوراي بنفش بر كره زمين و اثرات آن بر گياهان زراعي و داروئي از جمله مباحثي است كه مطالعات بسيار كمي روي آن صورت گرفته است. هدف اين مطالعه بررسي تأثير پرتوهاي فرابنفش بر رشد و برخي شاخص‌هاي فيزيولوژيك و بيوشيميايي گياه خرفه (Porulaca oleracea L.) بود. اين پژوهش در شرايط يكنواخت محيطي به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار انجام شد. گياهان خرفه بعد از مرحله 6برگي به صورت يك روز در ميان و به مدت 15 روز درمعرض پرتوهاي فرابنفش (پرتو U-VA و UV-B در سه زمان 20، ‌40 و 60 دقيقه، ‌و پرتو UV-C در پنج زمان 10، ‌20، ‌30، ‌40، ‌60 دقيقه) قرارگرفتند. بررسي‌ها نشان داد كه هيچ يك از تيمارهاي به كاربرده شده بر رشد ريشه اثر چنداني ندارند، ولي سه تيمار 60 دقيقهU-VA ، ‌60 دقيقه UVB و10 دقيقه پرتو U-VC باعث افزايش رشد طولي ساقه، وزن تر و خشك كل گياه در مقايسه با شاهد مي‌شود. بيشترين فعاليت آنزيم‌هاي دفاعي، ‌محتواي فنولي، ‌فلاونوئيدي و آنتي‌اكسيداني در تيمار پرتو U-VB در مدت زمان 60 دقيقه مشاهده شدند. به طور كلي نتايج بيانگر آن است كه گياه خرفه گياهي حساس به پرتو فرابنفش است. در عين حال، اعمال تنش نوري فرابنفش به صورت كنترل شده مي‌تواند يك استراتژي جايگزين جديد براي افزايش بهره‌وري گياه دارويي خرفه ارائه دهد كه همان كاربرد پرتو UV-B در مدت زمان 60 دقيقه به عنوان تقويت كننده جديد رشد گياه، در مقايسه با تيمار U-VA و تيمار UV-C است.