تغييرات محتواي فيتوشيميايي گياه دارويي علف مار (Capparis Sp.) جمع‌آوري شده از خرد اقليم‌هاي مختلف

گياه علف مار (Capparis spinosa) يكي از گياهان دارويي ارزشمندي است كه در موقعيت هاي اكولوژيكي وسيعي قابليت رشد دارد. به منظور بررسي تأثير اقليم روي تركيبات فيزيولوژيكي اين گياه، نمونه هاي گياهي در اواخر تابستان با سه تكرار از مناطق كوهستاني شهرستان آمل (نمارستاق، دلارستاق و بهرستاق) در چهار ارتفاع جمع آوري شدند كه داراي اختلاف 150 متري از يكديگر بودند (كمترين ارتفاع 850 متر). برخي صفات فيزيولوژيكي برگ و ميوه اندازه گيري و به صورت تجزيه مركب در قالب طرح كاملاً تصادفي بررسي گرديد. نتايج نشان داد تمامي صفات اندازه گيري شده تحت تأثير اقليم قرار داشت و از نظر آماري معني دار بودند، به نحوي كه بيشترين ميزان كلروفيلa ، كلروفيلb ، كاروتنوئيد، ويتامين C، فنول، آنتوسيانين، آنتي اكسيدان در ارتفاع 1650 متري منطقه بهرستاق به ترتيب با 6.75، 10.56، 3.59، 15.60، 24.66 ميلي گرم بر گرم وزن تر، 2.05 ميكرومول بر گرم وزن تر و 81.78 درصد مهاركنندگي راديكال آزاد بدست آمد و كمترين ميزان آن ها در ارتفاع 850 متري منطقه نمارستاق مشاهده شد. شيب رگرسيون نيز رابطه معني دار صفات با منطقه و ارتفاع را ثابت كرد و ظرفيت آنتي اكسيداني كه مهمترين ويژگي دارويي اين گياه مي باشد به همراه كلروفيل a بالاترين رابطه معني داري را با منطقه و ارتفاع به خود اختصاص دادند (r sup2; = 0.93). همچنين تجزيه ضرايب همبستگي ساده پيرسون اثر مثبت و معني داري را بين صفات نشان داد. در مجموع مقدار تركيبات فيزيولوژيكي اندازه گيري شده كه اثرات دارويي دارند با افزايش ارتفاع از سطح دريا افزايش يافت بنابراين مي توان در مناطق مرتفع كشت برخي گياهان دارويي نزديك به اين خانواده را توسعه داد.