تبيين تجربيات زنده دانش آموزان از عوامل مؤثر بر انگيزش تحصيلي: يك مطالعه كيفي

Students' Live Experiences of Factors Affecting Academic Motivation: A Qualitative Study

هدف از پژوهش حاضر تبيين تجربيات زنده دانش آموزان پايه دوازدهم مدارس متوسطه ي شهر كرمانشاه در سال تحصيلي 97-98 از انگيزش تحصيلي بوده است. روش پژوهش كيفي از نوع نظريه داده بنياد و ابزار جمع آوري اطلاعات مصاحبه نيمه ساختاريافته بود. جامعه پژوهش شامل تمامي دانش آموزان پايه دوازدهم رشته تجربي مدارس متوسطه ي شهر كرمانشاه در سال تحصيلي 97-98 بود. نمونه گيري به صورت هدفمند و گلوله برفي بوده به اين صورت كه تا جايي كه ديگر به اطلاعات جديد پيدا نميشد، نمونه گيري نيز پايان ميپذيرفت، بنابراين با اشباع نظري، مصاحبه ها به اتمام رسيد. نمونه شامل 16 نفر از دانش آموزان بود كه در يك مصاحبه نيمه ساختاريافته شركت كردند. داده هاي حاصل از مصاحبه ها به روش تحليل محتواي كيفي، تحليل شدند و مقوله هاي اصلي انگيزش تحصيلي استخراج شد. بدين ترتيب عوامل مؤثر بر انگيزش تحصيلي در دو مقوله اصلي كدگذاري شده كه هركدام داراي مقوله هاي فرعي ديگري ميشد. مقوله هاي اصلي به دست آمده عبارتاند از: 1- عوامل دروني، 2- عوامل بيروني. مقوله هاي فرعي شامل: 1- عوامل فردي، 2- عوامل خانوادگي، 3- عوامل اجتماعي و زير مقوله ها شامل: داشتن هدف، انرژي، آينده روشن، خودباوري، خودكارآمدي، موفقيت، علاقه، راهبردهاي يادگيري، تشويقها و حمايت پدر و مادر، تشويق دوستان و همسالان، الگو قرار دادن افرادي كه به موفقيت رسيدن بود. به طوركلي انگيزش تحصيلي از عوامل متعددي چون فرد، خانواده و اجتماع متأثر است.

The purpose of this study was to describe the living experiences of 12th grade students of academic motivation. The research method was qualitative and data collection tool was interview. The study population was 12th grade students. The sampling was purposeful so that until the new information was no longer available, the sampling would end, so the sample consisted of 19 students who participated in a semi-structured interview. The data obtained from the interviews were analyzed using the grounded theory method and the texts were analyzed by qualitative content analysis and the main categories of academic motivation were extracted. Thus, the factors affecting academic motivation were coded into three main categories, each with additional subcategories. The main categories obtained are: 1- Individual factors including sub-categories of goal-setting, energy, bright future, self-confidence, self-efficacy, success, interest and learning strategies; 2 family factors including parent support and encouragement; 3. Social factors including encouraging friends and peers, modeling who succeeded. In general, academic motivation is influenced by many factors such as the individual, family and community.