بازنمود رويداد حركت فعل «ذَهَبَ» در قرآن كريم: رويكردي شناختي

The Representation of the Movement Event in verb"ZAHABA" in the Holy Quran: A Cognitive Approach

حركت، مفهومي اوليه، جهاني و پيچيده است كه در زبان هاي گوناگون، با عناصر روساخت متفاوتي بازنمايي مي شود. مطالعات تالمي در واقع شروع مطالعات زبان شناسي شناختي در موضوع حركت محسوب مي شود؛ تالمي روابط نظام مند ميان روساخت ها و ژرفﹾ ساخت هاي زباني را تبيين نموده است. مقاله حاضر به بررسي مفهوم سازي فعل حركتي ذَهَبَ در قرآن بر مبناي الگوي واژگاني شدگي تالمي پرداخته است.پيكره پژوهش حاضر56آيه مشتمل بر ماده«ذَهَبَ»است كه از اين تعداد، 48 روساخت فعل «ذَهَبَ» مشاهده شد و پس از تحليل داده ها در بافت قرآني، 28 نمونه استعاري و 20 مورد غيراستعاري و به معناي حركت فيزيكيِ رفتن كشف شد. در مرحله بعد بسامد و نحوه كاربست مؤلفه هاي رويداد حركت استخراج و نقش آن در بهبود و تدقيق تفسير آيات قرآن مشخص شد. نتايج اين پژوهش نشان مي دهد كه تمامي چهار مؤلفه اصلي رويداد حركت و دو مؤلفه فرعي در گزاره هاي مورد مطالعه وجود دارد و بالاترين بسامد در ميان مؤلفه هاي اصلي، مربوط به مؤلفه مسير وجزءحركتي(20مورد)سپس مؤلفه پيكر/زمينه(19مورد)و در مؤلفه هاي فرعي، سبب(13مورد) است. يكي ديگر از نتايج مقاله حاضر، تبيين وقوع بسط معنايي در روساخت مشترك مفهوم «رفتن» در قالب مفاهيم«برطرف شدن»،«نابود شدن» و «مردن» است.

Motion is a basic, universal and complex concept that is represented in different languages by different surface expression .Talmy´s studies are the beginning of cognitive linguistic on the subject of movement ;Talmy explains the systematic relations between linguistic surface expression and profound expression.The present article examines the conceptualization of subjective motion verb “Zdahaba” in the Holy Qur'an.The data in this paper, in a figurative analysis, investigate how the motion event is represented. The body of the present study consists of56verses48surface expression were observed as a moving event.28metaphorical and20non metaphorical cases of physical movement were discovered. The results of this study show that all four main components of the motion event, as well as the two sub-components of cause and manner, are present in the studied propositions. The highest frequency among the main components is related to the path component and the moving component of 20 cases, then the figure & ground component to 19 cases to the sub-components, to 13 cases. Another result of the present paper is explaining the occurrence of the common surface expression of the concept of "going" in the concepts of "being eliminated","destroying" and"dying".