تاثير خودكارآمدي، منبع‌كنترل و ويژگي‌هاي تاريك شخصيت بر گزارشگري مالي متقلبانه

متغيرهاي روان‌شناختي سبب بروز تفاوت‌هاي رفتاري در مديران مي‌شوند؛ بنابراين، اين متغيرها به عنوان عاملي تاثيرگذار در قصد تقلب مدير در گزارشگري مالي شناخته مي‌شوند. مطالعه حاضر درصدد بررسي تاثير خودكارآمدي، منبع‌كنترل و ويژگي‌هاي تاريك شخصيت بر گزارشگري مالي متقلبانه مي‌باشد. داده‌هايي كه قابليت آزمون را داشتند، از 352 مشاهده در ميان مديران مالي و حسابداران مستقر در شركت هاي پذيرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران جمع‌آوري شدند و تحليل آنها با استفاده از نرم‌افزار Smart PLS3 و مدل‌سازي معادلات ساختاري انجام گرفت. نتايج تحليل آماري نشان داد كه ويژگي‌هاي تاريك شخصيت (خودشيفتگي، ماكياوليسم، جامعه‌ستيزي و ساديسم) بر گزارشگري مالي متقلبانه تاثير مثبت و معنادار دارند، در حالي كه ويژگي‌هاي شناختي خودكارآمدي و منبع‌كنترل تاثير معناداري بر گزارشگري مالي متقلبانه ندارند. همچنين بر مبناي يافته‌هاي پژوهش، خودكارآمدي و منبع‌كنترل بر صفات تاريك شخصيت تاثير منفي و معناداري دارند. نتايج اين پژوهش به تاييد اهميت مولفه‌هاي روان‌شناختي در شناخت علت‌هاي رفتار غير اخلاقي مديران كه به تقلب در گزارشگري مالي منجر شود، تاكيد دارند. از اين رو، با درك و شناخت مولفه‌هاي روان‌شناختي تاثيرگذار بر عملكرد مديران و به‌ويژه رفتار متقلبانه مديران، مي‌توان به پيشبرد اقدامات پيشگيرانه در اين زمينه كمك نمود.