عنوان مقاله :
بررسي ديدگاههاي مطرح در بازيابي اطلاعات و تبيين ديدگاه نوين: ديدگاه نشانه‌شناسي
عنوان به زبان ديگر :
Investigating the Contemporary Views on Information Retrieval and Elucidation of the New View: Semiotics
پديد آورندگان :
مرادي، خديجه دانشگاه الزهرا، تهران، ايران , غائبي، امير دانشگاه الزهرا، تهران، ايران , كربلايي كامران، معصومه دانشگاه الزهرا، تهران، ايران
كليدواژه :
نظام‌مدار , كاربرمدار , حوزه‌مدار , نشانه‌شناسي , اطلاعات , بازيابي اطلاعات
چكيده فارسي :
زمينه و هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسي ديدگاههاي غالب در حوزه بازيابي اطلاعات در علم اطلاعات و دانش شناسي (ديدگاه هاي نظام‌مدار، كاربرمدار و حوزه مدار) و تبيين ديدگاه نوين «نشانه شناسي» در اين حوزه است. پژوهش در پي پاسخگويي به اين پرسش‌هاست كه مؤلفه‌هاي اصلي ديدگاههاي مطرح در علم اطلاعات و دانش‌شناسي كدامند؟ ديدگاه نشانه‌شناسي چه ويژگي‌هايي داشته و ارزش افزوده آن نسبت به ساير ديدگاههاي مطرح شده، چيست؟
روش پژوهش: پژوهشهايي كه از مفاهيم، الگوها و نظريه هاي علم نشانه‌شناسي در حوزه هاي مختلف علم اطلاعات و دانش‌شناسي استفاده كردهاند در پايگاه‌هاي اطلاعاتي امرالد، اسكوپوس و گوگل اسكالر جستجو گرديد. مقالات بازيابي شده، بررسي و در نهايت نزديك به 23 مقاله در اين زمينه انتخاب گرديد. عنوان، چكيده و نتايج مقالات همراه با متن كامل مقاله‌هاي كاملاٌ مرتبط با هدف پژوهش تحليل شد.
يافته ها: تحليل محتواي مقالات نشان داد كه عمده پژوهش هاي انجام شده در اين حوزه بين سالهاي 2000 الي 2018 و توسط پژوهشگران كشور دانمارك منتشر شده اند. برخي از مقالات به تبيين و تعريف مفهوم اطلاعات براساس مفاهيم و نظريه هاي علم نشانه شناسي پرداخته و ديدگاه نويني را در علم اطلاعات و دانش شناسي براساس اين تعريف، به نام ديدگاه نشانه شناسي ارائه كردهاند.
نتيجه گيري: نتايج پژوهش نشان داد كه ديدگاه هاي نظام مدار، كاربرمدار و حوزه مدار بر مدرك تاكيد داشته اند و هر يك بر جنبه اي تاكيد داشته اند. ديدگاه نشانه شناسي، اطلاعات را نشانه درنظر گرفته و آن را براساس ويژگيهاي نشانه تعريف كرده است. اين ديدگاه مي‌تواند ويژگيهاي سه ديدگاه پيشين را با يكديگر تلفيق نمايد و اطلاعات را فارغ از رسانه اي كه آن را حمل مي كند تعريف و مرزهاي وابسته به مدرك را از بين ببرد.
چكيده لاتين :
Background and Aim: The aim of the study is to investigate the prevailing views in the field of information retrieval in information science (system-oriented, user-oriented and domain-oriented) and to enlighten the new view of "semiotics." The research seeks to answer the following questions: What are the main components of the views in information science? What are the characteristics of the semiotic view and what is its added value compared to other perspectives?
Methods: Researches that have used the concepts, models and theories of semiotics in various fields of information science were searched in the databases of Emerald, Scopus, Google Scholar. The retrieved articles were reviewed with the selection of 23 Articles. The title, abstract and results of the articles as well as the full text of 5 articles associated to the purpose of the research were analyzed via content analysis method.
Results: Findings showed that most of the research in the field was published between 2000 and 2018 by mostly researchers in Denmark. Some articles have explained and defined the concept of information based on the concepts and theories of semiotics and had presented a new view on information science based on the classification, called the semiotic view.
Conclusion: The results showed that system-oriented, user-oriented and domain-oriented views emphasized the document and each of them emphasized an aspect. The semiotic point of view, information is intended as sign and can combine the characteristics of the three views and define the information regardless of the media that carries it and remove the boundaries of the document.
عنوان نشريه :
تعامل انسان و اطلاعات
