بررسي بيان ژن دهيدرين 1 در شرايط تنش خشكي و متانول پاشي در گلرنگ

خشكي يكي از مهم ترين تنش هاي محيطي گياهان است و منجر به كاهش اساسي توليد محصولات كشاورزي مي گردد. تحت تنش خشكي، گياهان پاسخ هاي متنوعي در سطح فيزيولوژي و سلولي از خود نشان مي دهند كه تغيير بيان ژن ها از جمله دهيدرين ها يكي از آن ها است. دهيدرين ها در گروه دو پروتئين هايLate Embryogenesis Abundant (LEA) قرار مي گيرند و سنتز و انباشت آنها در بافت هاي مختلف گياهي نه تنها در پاسخ به تنش، بلكه به عنوان بخشي از وقايع از پيش برنامه ريزي شده در طي مراحل نهايي تكويني دانه در گياهان روي مي دهد. انواع دهيدرين ها با وزن مولكولي مختلف در دانه هاي آرابيدوپسيس ، شبدر و ديگر گياهان شناسايي شده است. با توجه به اقليم خشك و نيمه خشك ايران و اهميت اقتصادي بالاي گياه گلرنگ، در تحقيق حاضر، اعمال تنش خشكي در اين گياه توام با متانول پاشي به منظور كاهش احتمالي اثرات تنش در يك طرح كاملا تصادفي صورت پذيرفت. آزمايش به صورت كرت هاي خرد شده در قالب طرح آماري بلوك هاي كامل تصادفي با چهار تكرار انجام شد. كرت هاي اصلي شامل دو سطح آبياري طبيعي و تنش كم آبي (قطع آبياري با ظهور اولين گلها) بود و بر اساس٪50 تبخير از تشتك تبخير انجام شد. اعمال تنش خشكي در مرحله شروع گلدهي بود. در كرت هاي فرعي محلول پاشي تيمار متانول در5 سطح (0%، 10%، 20%، 30% و%35) وزن حجمي اعمال شدند. بيان ژن دهيدرين يك در مرحله تشكيل دانه با استفاده از روش qRTPCR بررسي و مقايسه ميانگين ها به كمك نرم افزار SPSS ver. 18 انجام شد. نتايج نشان داد كه در بالاترين سطح تنش خشكي (٪50) كه با متانول پاشي ٪30 همراه بود، بيشترين ميزان بيان ژن دهيدرين بطور معني دار (0/05 P ) مشاهده ميشود در حاليكه در موارد ديگر برهمكنش متانول و تنش خشكي اثر معني داري در بيان دهيدرين نشان ندادند. پيشنهاد مي شود استعمال خارجي متانول بصورت اسپري كردن و در غلظت مناسب مي تواند بعنوان روشي مناسب براي مقابله گياه در شرايط تنشي كم آبي مورد توجه قرار گيرد.