بررسي كيفي رفتار اشتراك گذاري اطلاعات دانشجويان در شبكه هاي اجتماعي مجازي

Qualitative Study of Students' Information Sharing Behavior in Social Network Sites

هدف: هدف اصلي پژوهش حاضر بررسي رفتار اشتراك­ گذاري اطلاعات دانشجويان در شبكه­ هاي اجتماعي مجازي با رويكرد كيفي است. روش­ شناسي: اين پژوهش از نوع كاربردي است كه با رويكرد كيفي به روش تحليل مضمون انجام شد. جامعه پژوهش شامل دانشجويان دانشگاه­هاي زير پوشش وزارت علوم، تحقيقات و فناوري در استان خراسان جنوبي بود كه حداقل شش ماه تجربه استفاده از يكي از شبكه ­هاي اجتماعي مجازي تلگرام، اينستاگرام يا واتساپ را داشته­ اند. در اين پژوهش از روش نمونه‌گيري غيراحتمالاتي (غيرتصادفي) و از نوع نمونه ­گيري گلوله برفي استفاده، و در مجموع با 17 نفر مصاحبه انجام شد. روش اجراي مصاحبه مورد استفاده از نوع نيمه ساختاريافته بود. يافته ­ها: نتايج نشان داد كه بيش­ترين اشتراك­ گذاري اطلاعات توسط دانشجويان به ترتيب در شبكه­ هاي اجتماعي مجازي تلگرام و اينستاگرام صورت گرفته بود. براي انگيزه­ هاي اشتراك­ گذاري اطلاعات در شبكه ­هاي اجتماعي مجازي توسط دانشجويان 18 كد اوليه به دست آمد كه اين كدهاي اوليه در قالب هفت مقوله فرعي و دو مقوله اصلي (انگيزه­ هاي شخصي و انگيزه­ هاي اجتماعي) دسته­ بندي شدند. در مجموع كدهاي اوليه هر دو مقوله اصلي بالاترين فراواني مربوط به مقوله «سرگرمي و وقت­ گذراني» بود. براي انواع اطلاعات به اشتراك گذاشته شده در شبكه ­هاي اجتماعي مجازي توسط دانشجويان، 24 كد اوليه به دست آمد كه اين كدهاي اوليه در قالب هشت مقوله فرعي و دو مقوله اصلي (اطلاعات آگاهي­ رسان و اطلاعات سرگرم ­كننده) دسته ­بندي شدند. در مجموع «اطلاعات ادبي-هنري» و «اطلاعات علمي-آموزشي» بيش­ترين نوع اطلاعات به اشتراك­ گذاشته شده توسط دانشجويان در اين شبكه­ ها بودند. نتيجه ­گيري: اشتراك ­گذاري اطلاعات در اين شبكه­ ها حتي با هدف سرگرمي و وقت ­گذراني مي­تواند منجر به دسترسي كاربران به اطلاعات با ارزشي در اين شبكه­ ها شود. از اين­رو در صورت برنامه ­ريزي صحيح مي­­توان از اين بستر مناسب كه در حال حاضر با كم­ترين هزينه ممكن در اختيار اقشار مختلف جامعه به ويژه دانشجويان قرار دارد بهترين شكل ممكن به ويژه در محيط­ هاي آموزشي بهره جست.

Aim: The main purpose was to investigate the students’ information sharing behavior in social network sites with a qualitative approach. Methodology: An applied research with qualitative approach - A Thematic Analysis method was used. Population consisted of all the students at the Universities in South Khorasan Province affiliated with the Ministry of Science, Research and Technology who had a minimum of six months experience in using one of the social network sites such as: Telegram, Instagram or WhatsApp. A non-probability (non-random), and a snowball sampling procedure was used and 17 persons were interviewed. The semi-structured type of interview was incorporated. Findings: Results showed that most students’ information sharing was done on Telegram and Instagram, respectively. Eighteen primary codes were provided by students as motives for information sharing in social network sites. These primary codes were categorized into two main categories (personal and social motives) and seven subcategories. Among all the primary codes of the two main categories, the sub-category of “net-surfing and entertainment” had the highest occurrence. For the types of information shared on social network sites by student, 24 primary codes were obtained. These primary codes were categorized into eight sub-categories and two main categories (knowledge and entertaining information). Among the sub-categories identified, the most recurrently shared types of information were “literary-artistic information” and “scientific-educational information”. Conclusion: For surfing and entertainments’ own good - information sharing on social network sites could lead to admittance of valuable information. If properly planned, it may function as a suitable platform (available to diverse strata of the society, especially the students, at the lowest possible cost) to attain the best possible practice especially in educational settings.