تحليل گفتمان رمان «الحرب في بر مصر» اثر يوسف القعيد (براساس نظريۀ تحليل گفتمان انتقادي نورمن فركلاف)

تحليل گفتمان به‌عنوان يك رويكرد ميان‌رشته‌اي در مطالعات و در قلمروهاي مختلف اجتماعي استفاده مي‎شود. تحليل گفتمان انتقادي كه ريشه در زبان‌شناسي انتقادي دارد در ميان انواع گوناگون تحليل گفتمان موضوع موردتوجه نورمن فركلاف است. فركلاف در تحليل گفتمان انتقادي خود، به بررسي توصيف، تفسير تعامل بين بافت و گفتمان و تبيين چگونگي تأثير دوسويۀ ساختار اجتماعي و گفتمان مي‌پردازد. بررسي رمان «الحرب في بر مصر» اثر يوسف القعيد با بهره‌گيري از رويكرد تحليل گفتمان انتقادي (CDA) فركلاف و در پي پاسخگويي به كيفيت تحليل انتقادي گفتمان رمان مذكور در سطوح توصيف، تفسير و تبيين، مشخص مي‌كند كه نويسنده در سطح توصيف، با ايجاد تقابل‌ها و تضادهاي معنايي و كاربرد واژگان خاص در پي بيان انديشه‌هاي خويش است و در سطح تفسير، به بافت موقعيتي، پيش‎فرض‌ها و ميان‌متني‌هاي گفتمان توجه دارد و چارچوب و موضوع مورد نظر خود را در قالب رمان و طي گفتمان‌ها بيان مي‌كند و در سطح تبيين قصد دارد تأثير ساختار اجتماعي در نوع گفتمان و تأثير بازتوليدي كه ‌اين گفتمان مي‌تواند در تغيير ساختار بگذارد را به تصوير كشد.