بررسي كيفيت ترجمۀ نهج‌البلاغه مبتني بر الگوي نقش‌گراي هاوس (مطالعۀ موردي ترجمۀ علامه جعفري و شهيدي از خطبۀ اشباح)

ارزيابي ترجمۀ متون براساس نظريات زبان‌شناسي از رويكرد هاي دقيق و علمي جهت بررسي كيفيت ترجمۀ آثار است. بررسي ترجمه برمبناي الگوي ارزيابي كيفيت جوليان هاوس از مهم‌ترين مباحثي است كه مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. بر اساس اين الگو، دو نوع ترجمۀ آشكار و پنهان وجود دارد؛ در ترجمۀ آشكار مترجم آگاهانه دست به انتخاب معادل هاي زباني مي زند و مخاطب، بيگانه بودن متن و عناصر آن را درك مي‌كند در حالي كه ترجمۀ پنهان برمبناي هنجارهاي زباني متن مقصد است. نگارندگان با هدف بررسي نقش متن مبدأ و مقصد و با بهره‌گيري از روش توصيفيتحليلي به دنبال واكاوي نوع ترجمۀ آشكار و پنهان و بررسي كيفيت متن ترجمه شدۀ خطبۀ اشباح هستند. با توجه به اينكه علامه جعفري و علامه شهيدي علاوه بر صحت و امانت و تطبيق تك‌تك واژگان عربى با فارسى به ويژگى ادبى نهج‌البلاغه و برگردان آن به زبان فارسى توجه داشته‌اند، كيفيت ترجمۀ اين دو مترجم از خطبۀ اشباح اميرالمؤمنين به صورت گزينشي مورد ارزيابي قرار مي‌گيرد. يافته هاي پژوهش نشان مي‌دهد از نظر كيفيت ترجمه، مترجمان كيفيت متن اصلي را حفظ كرده‌اند. مؤلفه‌هاي سياق، ژانر ترجمه و نقش زباني اثر با تغييراتي جزئي در متن مقصد توسط مترجمان حفظ شده است. با توجه به ارائه دو نوع ترجمۀ آشكار و پنهان و بررسي خطا هاي آشكار و پنهان ارائه شده توسط هاوس، هر دو مترجم، ترجمه‌اي آشكار از متن ارائه داده‌اند و در مواردي چند، دست به تغييراتي زده‌اند كه متناسب با آن ترجمۀ علامه شهيدي نسبت به ترجمۀ علامه جعفري آشكارتر است.