ارزيابي انتقادي «عقلانيت» در خط‌مشي‌گذاري عمومي

عقلانيت را بايد يكي از مفاهيم محوري در علوم اجتماعي و بطور خاص در خط‌مشي‌گذاري دانست. اهميت آن به عنوان نقطه مرجع فرآيند خط‌مشي‌گذاري منجر به شكل‌گيري طيفي از نظريه‌هاي متعدد حول آن شده است. مقاله حاضر با محوريت اين سوال كه «تكثرات مفهومي عقلانيت در خط‌مشي‌گذاري عمومي چگونه صورت‌بندي شده و چه تطوراتي را پيموده‌اند؟» و بوسيله روش مطالعه كتابخانه‌اي اقدام به بازخواني ادبيات عقلانيت در اين حوزه كرده است. گستره عقلانيت اگرچه موجب انباشت دانشي خوبي در اين زمينه شده است اما نوعي اغتشاش مفهومي را بطن خود به همراه دارد. بمنظور پي‌جويي ظرفيت‌هايي جهت برون‌رفت نظري و عملي خط‌مشي‌گذاران، از مدل 4 بعدي ون دي ون استفاده شد. دلالت‌هايي چون «ضرورت تعريف منطق جايابي عقلانيت‌ها»، «بكارگيري اصطلاحات جديد در حوزه عقلانيت»، «بهره‌گيري از تجربه‌هاي زيسته خط‌مشي‌گذاران عقلاني» و «حركت به سمت توليد شاخص‌هاي عملياتي» به مثابه نقاطي آغازين جهت ارتقاي عقلانيت در پهنه خط‌مشي‌گذاري ملّي پيشنهاد شده‌اند.